Strona 1 z 1

[pol->łac] zrozumieć świat

: wt 01 sie 2006, 14:13
autor: kacpero
Witam serdecznie wszystkich forumowiczów.

Mam prośbę o przetłumaczenie takiego tekstu: zrozumieć świat
Z moich poszukiwań w interneci klaruje mi się coś w stylu: cognitio mundi
Z tym, że ja łaciny nie znam... to tylko moje poszukiwania, przypuszczenia... Wolę się zdać w tej kwestii na ekspertów... :-)

Z góry dziękuję i pozdrawiam
kacpero

: wt 01 sie 2006, 22:42
autor: Martinus Petrus Garrulus
cognitio mundi, to tyle, co zrozumienie świata...

mundum cognoscere lub tez odwrotnie cognoscere mundum (kolejność nie gra roli) oznacza: zrozumiec świat

: śr 02 sie 2006, 08:48
autor: kacpero
Wielkie dzięki... :-)

Pozdrawiam
kacpero

: śr 02 sie 2006, 13:05
autor: Bergerofont
Wg mnie "mundum cognoscere" to raczej poznać/rozpoznać świat - ang. re-cognise (poznać na powrót)

Może zręczniej byłoby:
mundum intellegere - pojmować, rozumieć (stąd "inteligent" i "intelekt")

pozdrawiam

: śr 02 sie 2006, 13:20
autor: kacpero
Czy dobrze rozumiem?

cognoscere odpowiada bardziej poznaniu zmysłowym, uczuciowym, doświadczeniu, a intellegere odpowiada zrozumieniu, poznaniu w sensie intelektualnym, poznaniu praw rządzących czymś...

W kontekście mojej potrzeby... takiego krótkiego motta dla mnie :-) bardziej by mi pasowała propozycja Bergerofonta o ile dobrze to rozumiem.

Czy ja dobrze myślę? Proszę o dyskusję... gdyż właśnie pragnę zrozumieć świat :-)

Pozdrawiam serdecznie i dzięki za zainteresowanie
kacpero

: śr 02 sie 2006, 20:37
autor: Martinus Petrus Garrulus
ależ Bergerofoncie, przecież sam sobie zaprzeczasz:

cognoscere - poznać od początku, coś, czego się wcześciej nie znało; dowiedzieć się o czymś - Consilia tua cognovi! - krzyczał niegdyś Cycero do Katyliny: poznałem juz twoje zamiary! (w sensie: dowiedziałem sie o nich...)

recognoscere - rozpoznawać; e veste aliquem ~ rozpoznać kogoś po ubiorze;

noscitare - rozpoznać; poznać kogoś, kogo się już wcześniej znało:

"- Quid est, Marce? amicum non noscitas?
- Esne Tu, Tite? Per Iovem! Tam diu te non vidi! Quid valeas?"
(-cóż to Marku? nie rozpoznajesz przyjaciela? - czy to Ty, Tytusie? Na Jowisza! Tak długo cię nie widziałem! Zdrowyś?)

natomiast:

noscere - to samo co cognoscere, np: NOSCE TE IPSUM - poznaj samego siebie. - ma to odcień poznawania czegoś, dowiadywania się o czymś, poznawania czegoś, np:

"nullaque mortales praeter sua litora norant" - "i żadnych prócz swoich nie znali śmiertelni brzegów" (Owidiusz, Metamorfozy)

intellegere - rozumieć,

np: quid tibi dicam, non intellegis? - nie rozumiesz tego, co do ciebie mówię???

"[...] quid superiore nocte egeris, ubi feris, quos convovaveris [...] Senatus haec intellegit, consul videt, hic tamen vivit!" - "[...] co robiłeś poprzedniej nocy, gdzie byłeś, kogo zwołałeś [...] Senat to rozumie (w sensie: wie) konsul widzi, a ten jednak żyje!" (pierwsza mowa Cycerona przeciwko Katylinie)

jeśli miałbym powiedzieć: poznać świat i umrzeć (parafraza z: Neapolim videre et mori) - to wyraziłby,m to tak: mundum cognoscere et mori!
gdybym zaś miał powiedzieć: poznaj świat! - nosce mundum!

cognosco, cognoscere, cognovi, cognitum = nosco, noscere, novi, notum

=> jak widać to w sumie ten sam czasownik, tyle, że z przedrostniem: "con-" a zresztą obydwa te czasowniki pochodzą od greckiego: γιγνοσκω - poznawać :D

: czw 03 sie 2006, 08:41
autor: kacpero
Zostaję więc przy mundum cognoscere... :-)

Dzięki
kacpero

P.S. Największym plusem jest to, że czegoś więcej się dowiedziałem...

: czw 03 sie 2006, 11:38
autor: Bergerofont
Martinus Petrus Garrulus pisze:ależ Bergerofoncie, przecież sam sobie zaprzeczasz


Dziękuję Martinusie za poparcie mojego "rozróżnienia" tak bogatym (a jakże! ) materiałem źródłowym :wink:

Bergerofont pisze:"mundum cognoscere" to raczej poznać/rozpoznać świat
Martinus Petrus Garrulus pisze:cognoscere - poznać od początku, coś, czego się wcześciej nie znało
Bergerofont pisze:mundum intellegere - pojmować, rozumieć
Martinus Petrus Garrulus pisze:intellegere - rozumieć
mhm...nie wiem w którym miejscu sie ze mną nie zgadzasz :?:
ani w którym miejscu zaprzeczam samemu sobie :?:

w każdym razie kacpero chodzi o
kacpero pisze:Proszę o dyskusję... gdyż właśnie pragnę zrozumieć świat
wiec chyba zgodzisz się ze mną (i z samym sobą :D ), jeśli chodzi o "zrozumienie", że trafniejsze będzie jednak "intellegere"?

pozdrawiam :D

: czw 03 sie 2006, 20:39
autor: Martinus Petrus Garrulus
a ino w tymże wytłuszczonym :P
Bergerofont pisze:Wg mnie "mundum cognoscere" to raczej poznać/rozpoznać świat - ang. re-cognise (poznać na powrót)
bo przecież po łacinie też jest: cognoscere i re-cognoscere

dlatego mówię, że sobie zaprzeczasz :wink:

bo źródłosłów recognise jest w recognoscere, które rzeczywiścia ma takie znaczenie :D

: czw 03 sie 2006, 21:16
autor: Bergerofont
Przepraszam, ale chyba nadal nie rozumiem "your point" :D
Wcale wszak nie piszę, ze w łącinie nie ma "recognoscere", ale w ang nie spotkałem się z "cognise", więc przytoczyłem ten przykład, a nie inny i myślnikiem zaznaczyłem prefiks...

nieważne...mam tylko nadzieję, że "zaspokoiliśmy" kacpero :wink:

pozdrawiam

: czw 03 sie 2006, 21:24
autor: Martinus Petrus Garrulus
i właśnie o ten prefix toczy się spór :wink: boć chodzi mi o to, że angielskie recognise w znaczeniu przez Cibie wymienionym pochodzi od idem oznaczającego łacińskiego recognoscere, nie zaś od cognoscere :wink:

znowu wychodzi na to, że się czepiam :P