ależ Bergerofoncie, przecież sam sobie zaprzeczasz:
cognoscere - poznać od początku, coś, czego się wcześciej nie znało; dowiedzieć się o czymś - Consilia tua cognovi! - krzyczał niegdyś Cycero do Katyliny: poznałem juz twoje zamiary! (w sensie: dowiedziałem sie o nich...)
recognoscere - rozpoznawać;
e veste aliquem ~ rozpoznać kogoś po ubiorze;
noscitare - rozpoznać; poznać kogoś, kogo się już wcześniej znało:
"- Quid est, Marce? amicum non noscitas?
- Esne Tu, Tite? Per Iovem! Tam diu te non vidi! Quid valeas?"(-cóż to Marku? nie rozpoznajesz przyjaciela? - czy to Ty, Tytusie? Na Jowisza! Tak długo cię nie widziałem! Zdrowyś?)
natomiast:
noscere - to samo co cognoscere, np:
NOSCE TE IPSUM - poznaj samego siebie. - ma to odcień poznawania czegoś, dowiadywania się o czymś, poznawania czegoś, np:
"nullaque mortales praeter sua litora norant" - "i żadnych prócz swoich nie znali śmiertelni brzegów" (Owidiusz, Metamorfozy)
intellegere - rozumieć,
np:
quid tibi dicam, non intellegis? - nie rozumiesz tego, co do ciebie mówię???
"[...] quid superiore nocte egeris, ubi feris, quos convovaveris [...] Senatus haec intellegit, consul videt, hic tamen vivit!" - "[...] co robiłeś poprzedniej nocy, gdzie byłeś, kogo zwołałeś [...] Senat to rozumie (w sensie: wie) konsul widzi, a ten jednak żyje!" (pierwsza mowa Cycerona przeciwko Katylinie)
jeśli miałbym powiedzieć: poznać świat i umrzeć (parafraza z: Neapolim videre et mori) - to wyraziłby,m to tak:
mundum cognoscere et mori!
gdybym zaś miał powiedzieć: poznaj świat! -
nosce mundum!
cognosco, cognoscere, cognovi, cognitum = nosco, noscere, novi, notum
=> jak widać to w sumie ten sam czasownik, tyle, że z przedrostniem: "con-" a zresztą obydwa te czasowniki pochodzą od greckiego: γιγνοσκω - poznawać