Strona 1 z 1

Litania do św. Franciszka z Asyżu

: pn 13 paź 2014, 21:23
autor: Servus Dei
Ponownie proszę o opinie nt. przetłumaczonej przeze mnie litanii. Tym razem jest to litania ku czci św. Franciszka z Asyżu. Wprawdzie istnieje łaciński tekst litanii do tegoż Świętego, jednak chciałem dokonać tłumaczenia powszechnie znanej, odmawianej i obecnej w wielu modlitewnikach wersji.

Oto tekst (właściwa część, gdyż z początkiem - Kyrie itd. oraz zakończeniem od Agnus Dei... nie mam problemu):

Święty Franciszku Seraficki, / Sancte Francisce Seraphice,
Święty Franciszku, kwiecie łaski Bożej, / Sancte Francisce, flos gratiae Dei,
Święty Franciszku, wielki naśladowco Chrystusa, / Sancte Francisce, magnus imitator Christi,
Święty Franciszku, pragnący śmierci męczeńskiej, / Sancte Francisce, desiderans martyrium,
Święty Franciszku, piastunie ran Chrystusowych, / Sancte Francisce, nutriculus vulnorum Christi,
Święty Franciszku, ozdobiony znamionami Męki Jezusowej, / Sancte Francisce, adornatus Christi stigmata,
Święty Franciszku, obdarzony mocą czynienia cudów, / Sancte Francisce, habens vim operationis miraculorum,
Święty Franciszku, gorejący miłością Bożą, / Sancte Francisce, flagrans caritatis Dei,
Święty Franciszku, przepełniony miłością bliźniego, / Sancte Francisce, implens caritatis proximi,
Święty Franciszku, miłośniku pokory, / Sancte Francisce, amator humilitatis,
Święty Franciszku, wzorze pokuty, / Sancte Francisce, exemplum paenitentiae,
Święty Franciszku, przykładzie posłuszeństwa, / Sancte Francisce, norma oboedientiae,
Święty Franciszku, miłośniku czystości, / Sancte Francisce, amator castitatis,
Święty Franciszku, gardzący dobrami świata, / Sancte Francisce, despiciens mundum,
Święty Franciszku, patriarcho ubogich, / Sancte Francisce, patriarcha pauperum,
Święty Franciszku, żywy obrazie cnót ewangelicznych, / Sancte Francisce, vivus imago virtutum evangelicorum,
Święty Franciszku, założycielu trzech zakonów, / Sancte Francisce, fundator trium ordinum,
Święty Franciszku, heroldzie Wielkiego Króla, / Sancte Francisce, Praedicator Magni Regis,
Święty Franciszku, pogromco szatana, / Sancte Francisce, Malleus daemoni,
Święty Franciszku, filarze Kościoła katolickiego, / Sancte Francisce, Columen Sancte Ecclesiae,
Święty Franciszku, obrońco wiary katolickiej, / Sancte Francisce, Defensor Fidei Catholicae,
Święty Franciszku, głoszący światu pokój i dobro, / Sancte Francisce, nuntians mundo pacem et bonum,
Święty Franciszku, zwycięzco złości świata, / Sancte Francisce, vincens irae mundi,
Święty Franciszku, odnowicielu obyczajów chrześcijańskich, / Sancte Francisce, Instaurator morum christianorum,
Święty Franciszku, drogowskazie dla błądzących, / Sancte Francisce, Via errantium,
Święty Franciszku, lekarzu chorych na duszy, / Sancte Francisce, Medice anima aegrorum,
Święty Franciszku, wielki orędowniku u Boga, / Sancte Francisce, magnus Advocatus apud Deum,
Święty Franciszku, święty nasz Ojcze, / Sancte Francisce, Sancte noster Pater,

Re: Litania do św. Franciszka z Asyżu

: śr 15 paź 2014, 12:07
autor: Gavantius
Zamiast praedicator dałbym praeco. Złość świata to malitia mundi - tego polskiego terminu nie spotyka się współcześnie w Kościele, jest na tyle charakterystyczny dla łaciny, że moim zdaniem przemawia za istnieniem łacińskiego oryginału całej litanii. Wiadomo, kiedy ona powstała? Możesz wytłuścić wezwania, które udało Ci się odnaleźć w starej łacińskiej litanii lub w innych źródłach?

Re: Litania do św. Franciszka z Asyżu

: pt 17 paź 2014, 17:50
autor: Servus Dei
Dziękuję Gavantiusowi za odpowiedź. Oto wytłuszczone wezwania ze starej łacińskiej litanii:

Święty Franciszku Seraficki, / Sancte Francisce Seraphice,
Święty Franciszku, kwiecie łaski Bożej, / Sancte Francisce, flos gratiae Dei,
Święty Franciszku, wielki naśladowco Chrystusa, / Sancte Francisce, magnus imitator Christi,
Święty Franciszku, pragnący śmierci męczeńskiej, / Sancte Francisce, desiderans martyrium,
Święty Franciszku, piastunie ran Chrystusowych, / Sancte Francisce, nutriculus vulnorum Christi,
Święty Franciszku, ozdobiony znamionami Męki Jezusowej, / Sancte Francisce, adornatus Christi stigmata,
Święty Franciszku, obdarzony mocą czynienia cudów, / Sancte Francisce, habens vim operationis miraculorum,
Święty Franciszku, gorejący miłością Bożą, / Sancte Francisce, flagrans caritatis Dei,
Święty Franciszku, przepełniony miłością bliźniego, / Sancte Francisce, implens caritatis proximi,
Święty Franciszku, miłośniku pokory, / Sancte Francisce, amator humilitatis,
Święty Franciszku, wzorze pokuty, / Sancte Francisce, exemplum paenitentiae,
Święty Franciszku, przykładzie posłuszeństwa, / Sancte Francisce, norma oboedientiae,
Święty Franciszku, miłośniku czystości, / Sancte Francisce, amator castitatis,
Święty Franciszku, gardzący dobrami świata, / Sancte Francisce, despiciens mundum,
Święty Franciszku, patriarcho ubogich, / Sancte Francisce, patriarcha pauperum,
Święty Franciszku, żywy obrazie cnót ewangelicznych, / Sancte Francisce, vivus imago virtutum evangelicorum,
Święty Franciszku, założycielu trzech zakonów, / Sancte Francisce, fundator trium ordinum,
Święty Franciszku, heroldzie Wielkiego Króla, / Sancte Francisce, Praeco Magni Regis,
Święty Franciszku, pogromco szatana, / Sancte Francisce, Malleus daemoni,
Święty Franciszku, filarze Kościoła katolickiego, / Sancte Francisce, Columen Sancte Ecclesiae,
Święty Franciszku, obrońco wiary katolickiej, / Sancte Francisce, Defensor Fidei Catholicae,
Święty Franciszku, głoszący światu pokój i dobro, / Sancte Francisce, nuntians mundo pacem et bonum,
Święty Franciszku, zwycięzco złości świata, / Sancte Francisce, vincens malitiae mundi,
Święty Franciszku, odnowicielu obyczajów chrześcijańskich, / Sancte Francisce, Instaurator morum christianorum,
Święty Franciszku, drogowskazie dla błądzących, / Sancte Francisce, Via errantium,
Święty Franciszku, lekarzu chorych na duszy, / Sancte Francisce, Medice anima aegrorum,
Święty Franciszku, wielki orędowniku u Boga, / Sancte Francisce, magnus Advocatus apud Deum,
Święty Franciszku, święty nasz Ojcze, / Sancte Francisce, Sancte noster Pater,

Tylko kilka wezwań pochodzi ze starej litanii. Większość to moje własne tłumaczenie. Jest tam również wezwanie „Sancte Francisce, vincens mundi vitia,” – nie wiem, na ile odpowiadać może to polskiej wersji „zwycięzco złości świata”...

Co do „złości świata” – nie wydaje mi się, żeby był to zwrot niespotykany we współczesnym Kościele. W internecie można znaleźć np. koronkę do bł. Stanisława Papczyńskiego, gdzie pojawia się ten zwrot, a która to koronka powstała po 2007 r.
Kiedy zaś napisano tłumaczoną wyżej litanię nie mam pojęcia, tekst, który podałem tłumaczę spotkałem w modlitewnikach z lat 80.-90.

Tekst starej litanii łacińskiej pochodzi z „Orate Fratres, seu Euchologium ad Usum Sacerdotum et Clericorum, 1901. Znajduje się również tutaj: http://territorialdoctor.blogspot.com/2 ... ostro.html

Re: Litania do św. Franciszka z Asyżu

: pt 17 paź 2014, 21:55
autor: Gavantius
1) pragnący śmierci męczeńskiej - może ładniej będzie w szyku przestawnym "martyrium desiderans"? (chciałem wpisać mniej wiernie "martyrii desiderio flagrans", jednak byłoby to powtórzenie z jednym z kolejnych wezwań)

2) piastunie ran Chrystusowych - "nutriculus" brzmi pieszczotliwie, proponuję nutritor. I oczywiście vulnerum.

3) adornatus Christi stigmata - stygmaty w ablatiwie, czyż nie? Ponadto odwróciłbym szyk.

4) obdarzony mocą czynienia cudów - potestate miraculorum ditatus ?

5) flagrans caritatis Dei - znów potrzebny ablatiwus.

6) implens caritatis proximi - impletus oraz patrz pkt 5.

7) despiciens mundum - głupio pisać o wzgardzie całego świata, skoro gardził tylko jego dobrami. Może "bona huius mundi", "bona temporaria"?

8) vivus imago virtutum evangelicorum - evangelicarum, poza tym imago jest rodzaju żeńskiego, więc "imago viva..."

9) Columen Sancte Ecclesiae - Sanctae

10) nuntians mundo pacem et bonum - dla mnie jakoś ładniej: pacem et bonum mundo pronuntians.

11) lekarzu chorych na duszy - niestety nie wiem, jak po łacinie oddać "chory na duszy".

12) Sancte noster Pater - w litaniach występuje wezwanie "Sancte Pater noster".


Przeglądałeś różne litanie. Czy często występuje tam nominativus pro vocativo (mianownik w funkcji wołacza)? Zastanawiam się, czy ta forma jest jakoś w Kościele faworyzowana. To a propos młota, bo w litanii do św. Augustyna występuje wołacz "mallee".

Re: Litania do św. Franciszka z Asyżu

: sob 18 paź 2014, 16:45
autor: Servus Dei
Zauważyłem, że w litaniach zazwyczaj najpierw pojawia się imiesłów, później przydawka. W pozostałych przypadkach pełna zgoda. Co do 12) tu: http://lacina.info.pl/index.php?dzial=g ... cja=miejsc podają, że "chory na duszy" to "aeger animi".
Rzeczywiście, często pojawia się w litaniach nom. pro voc. np. w litanii do Najśw. Sakramentu: "Cibus et convivia".
Jeszcze raz dziękuję Gavantiusowi, że służy pomocą ad maiorem Dei gloriam.