Strona 1 z 1
Pycha kroczy przed upadkiem
: pn 21 lis 2016, 15:39
autor: woxwox
Jak będzie po łacinie "Pycha kroczy przed upadkiem"? Ja znalazłem takie tłumaczenia, wiecie, które jest poprawne lub jak to po prostu powinno brzmieć?
- superba graditur ante lapsum,
- superbientem animus prosternet.
Znalazłem również fragment Biblii w dwóch różnych wersjach, która jest lepsza i skąd się bierze różnica - "Przed porażką - wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek" (Prz 16, 18):
- Contritionem praecedit superbia,
et ante ruinam EXALTATIO spiritus (Nova Vulgata, oficjalna strona Watykanu),
- Contritionem praecedit superbia, et ante ruinam EXALTATUR spiritus (inne źródła).
Re: Pycha kroczy przed upadkiem
: czw 24 lis 2016, 12:56
autor: lepus
Przysłowie to w każdym języku ma wiele odmian, ale wszystkie prowadzą do wersetu 16:18 Księgi Przysłów, który w dosłownym tłumaczeniu brzmiałby tak "Przed zniszczeniem duma, i przed upadkiem wyniosły duch" (lifne szewer gaon, walifne kiszszalon gowa ruah). Biblia Tysiąclecia ma w tym miejscu "Przed porażką - wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek".
Jeśli będziemy trzymać się sformułowania "pycha kroczy przed upadkiem", to najwierniejszym, a właściwie jedynym wiernym z zaproponowanych tłumaczeń jest "Superbia graditur ante lapsum". W google znalazłem tylko kilka wystąpień tej frazy i wszystkie z tą samą literówką: superba zamiast superbia, skąd wnoszę, że to pozostałość jakiegoś jednorazowego ćwiczenia w przekładzie z polskiego na łacinę. Szyk zdania za bardzo klasyczny nie jest. Gdybym miał to ulepszyć, to dałbym "Superbia ante lapsum" (albo "ante prolapsum") - bez czasownika, bo tak brzmi zwięźlej i bardziej "gnomicznie", a nadto unikamy dylematów, czy lepiej powiedzieć graditur, czy może zwyczajnie "ambulat", czy jeszcze inaczej.
"Superbientem animus prosternet" dosłownie znaczy "Wynoszącego się duch (domyślnie: własny) upokorzy". Co oczywiście znaczy "Pyszny duch jest przyczyną własnego upadku".
Różnica pomiędzy tłumaczeniem Wulgaty klementyńskiej i Nowej Wulgaty wynika stąd, że ta druga w założeniu ma być tłumaczeniem wierniejszym, a zarazem bliższym łacinie epoki klasycznej. Pewnie redaktorzy uznali, że jedna z powyższych racji (albo obie naraz) przemawia za wariantem "ante ruinam exaltatio spiritus" (przed upadkiem wyniosłość ducha) zamiast "ante ruinam exaltatur spiritus" (przed upadkiem wynosi się duch).