kilka zdań do sprawdzenia

Pomoc w tłumaczeniu z łaciny na język polski.
magda88
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: ndz 04 mar 2007, 15:14
Lokalizacja: Cracovia

kilka zdań do sprawdzenia

Post autor: magda88 »

Errare humanum est. Docto viro vivere est cogitare. Cupidus legendi libros; paratus ad docendum; fortis in pugnando. Audiendo, videndo, sentiendo et homines et bestiae discunt. Docendo discimus. In agendo virtutes cernuntur. Cupidi eramus et audiendi et vivendi poetam clarum. Diu cogitando amicos elige! Omnes beate vivendi cupidi sumus.


Bladzenie ludzkie jest. Zyciem uczonego meza jest rozmyslanie. Ksiazka czytania pozada; do uczenia przygotowanie; mezny w walczeniu. Sluchaniu, patrzniu, odczuwaniu i czlowiek i zwierze uczniem. Uczony nauczyciel. W robieniu maz byl spostrzegawczy. Poeta slawny, pozadal byl sluchania i patrznia. Dlugi czas myslano o wyborze przyjaciol. wszyscy szczesliwi pozadaja zycia.
Awatar użytkownika
jilly
Tribunus militum
Posty: 110
Rejestracja: śr 15 cze 2005, 23:34
Lokalizacja: Wawa
Kontakt:

Post autor: jilly »

dwa pierwsze zdanie to przykłady na genetivus po czasowniku esse i połączenie z infinitivem, które zwykle tłumaczymy "Cechą kogoś jest coś", więc Błądzenie jest cechą ludzką oraz Rozmyślanie jest cechą życia uczonego męża.

Zdania kolejne są przykładami użycia gerundium, czyli rzeczownika odczasownikowego.

Cupidus legendi libros > Żądny czytania książek

fortis in pugnando > Mężny w walce

Audiendo, videndo, sentiendo et homines et bestiae discunt. > Ludzie i zwierzęta uczą się słuchania, patrzenia i odczuwania.

Docendo discimus > Uczymy się nauczać

In agendo virtutes cernuntur. > cnoty są odróżniane w działaniu

Cupidi eramus et audiendi et vivendi poetam clarum. > byliśmy żądni słuchania i patrzenia na sławnego poetę

Diu cogitando amicos elige! > wybieraj przyjaciół długo myśląc

Omnes beate vivendi cupidi sumus. > Wszyscy jesteśmy żadni szczęśliwego życia.


Patrz dokładnie na osoby czasowników i nie tłumacz mec hanicznie :)
LINGUA LATINA PULCHERRIMA OMNIUM LINGUARUM EST!!!!!!!
www.ancient-center.prv.pl
magda88
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: ndz 04 mar 2007, 15:14
Lokalizacja: Cracovia

Post autor: magda88 »

postaram sie uwazniej tlumaczyc i bardzo dziekuje za wskazowki :) sa bardzo cenne.pozdrawiam.
Awatar użytkownika
maurizia de sully
Quaestor
Posty: 236
Rejestracja: wt 31 paź 2006, 18:18
Lokalizacja: lutetia parisiorum

Post autor: maurizia de sully »

jilly pisze:dwa pierwsze zdanie to przykłady na genetivus po czasowniku esse i połączenie z infinitivem, które zwykle tłumaczymy "Cechą kogoś jest coś", więc Błądzenie jest cechą ludzką oraz Rozmyślanie jest cechą życia uczonego męża.
Skarbie, a można wiedzieć, GDZIE TY WIDZISZ GENETIVUS w zdaniach: "Errare humanum est" i "Docto viro vivere est cogitare"???????
Czyżby kłopoty z deklinacją?

Ogólnie powyższe wytłumaczenie jest absolutną bzdurą.
W zdaniu "errare humanum est" mamy podmiot w postaci bezokolicznika. Lub jak kto woli nom. gerundii: "Błądzenie jest ludzkie". Nie ma tam żadnych genetivów oczywiście.

Podobnie w zdaniu "Docto viro vivere est cogitare". Tam bezokolicznik (lub nominativus gerundii) jest nie tylko w funkcji podmiotu, ale też w funkcji orzecznika. Zdanie należy rozumieć: "Dla uczonego człowieka życie jest myśleniem".

Jilly się pokręciło oczywiście. Pewnie skojarzył się jej "genetivus characteristicus", którego przykładem może być zdanie: "errare HOMINIS est". Wówczas ten genetivus tłumaczylibyśmy jako "jest cechą człowieka".
Mars
Civis Latinus
Posty: 44
Rejestracja: pt 01 gru 2006, 21:21
Lokalizacja: Varsovia

Post autor: Mars »

Audiendo, videndo, sentiendo et homines et bestiae discunt. > Ludzie i zwierzęta uczą się słuchania, patrzenia i odczuwania.

Nie rozumiem tego zdania. Nie powinno byc audiendum, videndum i sentiendum? Wydaje mi sie, ze powinien byc accusativus.
Ad Calendas Graecas
Awatar użytkownika
Celtis
Aedilis curulis
Posty: 779
Rejestracja: pn 28 sie 2006, 17:49
Lokalizacja: skądinąd

Post autor: Celtis »

przy takim tłumaczeniu rzeczywiście powinien - wyjściowe zdanie nie znaczy, że uczą się tych rzeczy, tylko za ich pomocą.
[i](...)kiedy zaczęliśmy samodzielnie układać zdania po łacinie i stwierdziliśmy, że wykute prawidła gramatyczne jak pokorni niewolnicy spieszą obsługiwać nasze myśli, serca przepełniły się nam ogromną radością.[/i]
Awatar użytkownika
maurizia de sully
Quaestor
Posty: 236
Rejestracja: wt 31 paź 2006, 18:18
Lokalizacja: lutetia parisiorum

Post autor: maurizia de sully »

Dokładnie. Celtis ma rację, a Jilly źle przetłumaczyła.
Powinno być "ludzie i zwierzęta uczą się słuchaniem, widzeniem, czuciem", albo bardziej po polsku: "ludzie i zwierzęta uczą się słuchając, patrząc, czując."
Tak samo jak "fama crescit eundo" - "plotka rośnie idąc" (bo nie da się dosłownie przetłumaczyć; byłoby coś w stylu: "plotka rośnie iściem").

Jilly również źle przetłumaczyła "docendo discimus".
A co znaczy to zdanie - widać na górze strony :)
Dosłownie: "uczymy się uczeniem innych".
magda88
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: ndz 04 mar 2007, 15:14
Lokalizacja: Cracovia

Post autor: magda88 »

ojej to teraz już mi sie troszke poplątało, co jest dobrze a co źle :) ale i tak dziękuje za zainteresowanie i pomoc :)
Mars
Civis Latinus
Posty: 44
Rejestracja: pt 01 gru 2006, 21:21
Lokalizacja: Varsovia

Post autor: Mars »

fortis in pugnando > Mężny w walce

Chyba (dokładniej) powinno byc: Mężny w walczeniu. Jak myslicie?
Ad Calendas Graecas
ODPOWIEDZ