De castris Romanis

Pomoc w tłumaczeniu z łaciny na język polski.
Q13son
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: czw 06 gru 2007, 16:37
Lokalizacja: Szczecin

De castris Romanis

Post autor: Q13son »

De castris Romanis
A Romanis castra ponebantur. Primum a tribuno locus capiebatur, ubi aqua et cibus facile inveniri poterat. Deinde quadratum spatium signabatur et muniebatur. circum castra fossa fodiebatur et vallum struebatur. In mediis castris multa tabernacula ponebantur
Impedimenta et spolia in spatio inter vallum et tabernacula cumulabuntur. In castris munitis custodiae per vallum disponentur. Si Poeni vallo appropinquabunt, statim a custodiis cernentur. Signum tuba extemplo dabitur.
Tum tribunus verba facit: "Audite! Castra extemplo movebuntur et tela a vobis parabuntur. Si fortiter pugnabitis, Poeni depellentur et vincentur. Gloriam magnam patriae vestrae parabitis! Tum praemia vobis dabuntur!"


O obozie Rzymian
Obóz Rzymian był rozłożony. Najpierw było zajęte miejsce trybunowi, gdzie można łatwo znaleźć wodę i pożywienie. Następnie było naznaczone i obwarowane kwadratowe miejsce. Mur został wybudowany i fosa została wykopana w okrągłym obozie. W środku obozu było rozłozone wiele namiotów.
Tabor i łupy były gromadzone w przestrzeni pomiędzy wałem i namiotami. W obwarowanych obozach będą rozmieszczone straże na wałach. Jeśli Poeni będą zbliżać się, natychmiast byliby dostrzeżeni przez straże. Będzie natychmiast dany znak trąbą.
Wtedy trybun przemówi: "Słuchajcie! Obóz będzie natychmiast zwinięty i broń (...?) będzie rozdana. Jeżeli będziecie walczyć dzielnie, Poeni będą zwyciężeni i odpędzeni. Okryjecie wielką chwałą waszą ojczyznę. Wtedy będą udzielane nagrody (...?)".



Prosiłbym o sprawdzenie mojego tłumaczenia i jeśli to nie problem to o wytłumaczenie błędów wraz z poprawną formą gramatyczną.
Awatar użytkownika
mjs
Quaestor
Posty: 221
Rejestracja: śr 21 maja 2008, 00:57
Lokalizacja: terra Gothorum

Post autor: mjs »

De castris Romanis
O obozie Rzymian
O obozie rzymskim (castra Romana = obóz rzymski, castra Romanorum = obóz Rzymian)
A Romanis castra ponebantur.
Obóz Rzymian był rozłożony.
Obóz był zakładany (rozbijany) przez Rzymian. (swobodniej: Rzymianie rozbijali obóz)
Primum a tribuno locus capiebatur, ubi aqua et cibus facile inveniri poterat.
Najpierw było zajęte miejsce trybunowi, gdzie można łatwo znaleźć wodę i pożywienie.
Najpierw przez trybuna było wybierane (zajmowane) miejsce, gdzie woda i pożywienie mogły być łatwo znalezione.
(swobodniej: Najpierw trybun wybierał miejsce, gdzie było można łatwo znaleźć wodę i pożywienie)
cibus inveniri potest = pożywienie może być znalezione
cibus inveniri poterat = pożywienie mogło być znalezione
Deinde quadratum spatium signabatur et muniebatur.
Następnie było naznaczone i obwarowane kwadratowe miejsce.
W sumie jest OK. Może swobodniej: Następnie wyznaczano i obwarowywano teren (miejsce).
Circum castra fossa fodiebatur et vallum struebatur.
Mur został wybudowany i fosa została wykopana w okrągłym obozie.
circum castra = wokół obozu (circum z acc = wokół, dokoła (kogoś, czegoś))
Wokół obozu kopano rów (fosę) i wznoszono palisadę (wał). (dosłowniej: był kopany, była wznoszona)
In mediis castris multa tabernacula ponebantur.
W środku obozu było rozłozone wiele namiotów.
chyba lepiej: było rozkładanych, a jeszcze lepiej: rozkładano
Impedimenta et spolia in spatio inter vallum et tabernacula cumulabuntur.
Tabor i łupy były gromadzone w przestrzeni pomiędzy wałem i namiotami.
Jest OK, jeśli w zdaniu łacińskim napisano tak naprawdę "cumulabantur". "Cumulabuntur" znaczy "będą gromadzone".
In castris munitis custodiae per vallum disponentur.
W obwarowanych obozach będą rozmieszczone straże na wałach.
OK, zmień tylko liczbę: w obwarowanym obozie ("castra" to plurale tantum)
Si Poeni vallo appropinquabunt, statim a custodiis cernentur.
Jeśli Poeni będą zbliżać się, natychmiast byliby dostrzeżeni przez straże.
Poeni = Punijczycy, Kartagińczycy
Jeśli Punijczycy będą się zbliżać (nadchodzić), natychmiast będą (zostaną) dostrzeżeni przez straże.
(to tzw. modus realis, czyli okres warunkowy rzeczywisty, nie ma tu trybu coniunctivus)
Signum tuba extemplo dabitur.
Będzie natychmiast dany znak trąbą.
OK.
Tum tribunus verba facit:
Wtedy trybun przemówi:
Wtedy trybun mówi (przemawia).
(po łacinie jest tu czas teraźniejszy)
"Audite! Castra extemplo movebuntur et tela a vobis parabuntur.
"Słuchajcie! Obóz będzie natychmiast zwinięty i broń (...?) będzie rozdana.
tela a vobis parabuntur = broń (może lepiej: pociski?) zostanie (będzie) przez was przygotowana (czyli: przygotujecie broń/pociski)
reszta OK
Si fortiter pugnabitis, Poeni depellentur et vincentur.
Jeżeli będziecie walczyć dzielnie, Poeni będą zwyciężeni i odpędzeni.
OK, zamień tylko Poenów na Punijczyków/Kartagińczyków. Można by też "będą" zamienić na "zostaną".
Gloriam magnam patriae vestrae parabitis!
Okryjecie wielką chwałą waszą ojczyznę.
Sens OK, ale bardziej dosłownie brzmiałoby to tak:
Zgotujecie swojej (waszej) ojczyźnie wielką chwałę.
Tum praemia vobis dabuntur!"
Wtedy będą udzielane nagrody (...?)".
Wtedy zostaną (będą) wam dane nagrody.
et eunt homines mirari alta montium, et ingentes fluctus maris, et latissimos lapsus fluminum, et Oceani ambitum, et gyros siderum, et relinquunt se ipsos, nec mirantur (S. Augustini Confessiones)
ODPOWIEDZ