De Socrate /Rudimenta Latinitatis część 2/ str. 26

Pomoc w tłumaczeniu z łaciny na język polski.
Lublana
Peregrinus
Posty: 11
Rejestracja: sob 30 sie 2008, 21:52

De Socrate /Rudimenta Latinitatis część 2/ str. 26

Post autor: Lublana »

1. Socrates quinto a.Ch.n. saeculo vixit. Socrates żył w V w. przed narodzeniem Chrystusa.
2. Qui non solum hominum opinione, sed etiam oraculo Appolinis sapientissimus iudicatus est. Ten który nie tylko przez poglądy ludzi, ale także wyrocznię Appolina jest uważany za mędrca.
3. Graecorum philosophi, qui ante Socratem vixerant, imprimis originem mundi explicare conati sunt. Greccy filozofowie, którzy żyli przed Socratesem przede wszystkim próbowali wyjaśnić początek świata.
4. Thales aquam, Anaximenes aerem, Heraclitus ignem initium rerum arbitrati sunt. Za początek wszystkich rzeczy Thales uważa wodę, Anaksimenes powietrze, Heradis ogień.
5. Socrates primus intima condicionis vitae humanae scrutari coepit. Socrates, jako pierwszy zaczął poszukiwać wewnętrznego (głębszego) sensu ludzkiego życia.
6. Itaque philosophia a Socrate de caelo devocata est, ut Cicero ait, et in urbibus collocata et in domos inducta (est). Przeto filozofia przywoływana przez Socratesa o niebiosach, jak mówił Cyceron została wprowadzona w miastach i domach. (wiem, że marnie to brzmi, ale nie potrafię inaczej tego zinterpretować, niestety).
7. Bonos beatos, improbos stultos appellabat. Wydaje mi się, że jest to konstrukcja accusativus duplex. Dobrych nazywał błogosławionymi (szczęśliwymi), złych głupimi.
8. Dicebat quoque scire se nihil. Mówił także bądź znany za sprawą niczego innego, jak samego siebie. (scire- jaka to konstrukcja, bo przetłumaczyłam z kontekstu, ale nie wiem, jaka to część)
9. Socrates parens philosophiae iure dici protest. Socrates, jako ojciec filozofii może być nazywany zespołem praw.
Awatar użytkownika
Martinus Petrus Garrulus
Proconsul
Posty: 2556
Rejestracja: ndz 19 lut 2006, 23:18
Lokalizacja: Kraków

Post autor: Martinus Petrus Garrulus »

nie mam siły, potem poprawię;)
Nulli parcit hiems, nullus quoque frigore gaudet,
donec Ver veniat nos foveant pueri!
Awatar użytkownika
mjs
Quaestor
Posty: 221
Rejestracja: śr 21 maja 2008, 00:57
Lokalizacja: terra Gothorum

Re: De Socrate /Rudimenta Latinitatis część 2/ str. 26

Post autor: mjs »

1, 3, 7 - dobrze.

2. Ten który nie tylko przez poglądy ludzi, ale także wyrocznię Appolina był uważany za mędrca (dosłownie: najmądrzejszego, bardzo mądrego).
iudicatus est - perfectum passivi od iudico

4. Za początek wszystkich rzeczy Tales uważał (znowu perfectum!) wodę, Anaksymenes powietrze, Heraklit ogień.
(te greckie imiona istnieją w polskim piśmiennictwie, więc lepiej je spolszczyć)

5. Nie jest źle, ale ja oddałbym to tak:
Sokrates jako pierwszy zaczął badać głębie (najgłębsze warstwy) natury życia ludzkiego.
(Chciałem tu uwypuklić, że zaczął scrutari owe intima, ale chyba nie brzmi to zbyt ładnie.)

6. Przeto filozofia została przez Sokratesa wezwana z nieba, jak mówi (praesens!) Cyceron, i została umieszczona w miastach, i wprowadzona (została) do domów.
Po polsku lepiej w stronie czynnej:
Przeto wezwał Sokrates filozofię z nieba, jak mówi Cyceron, i umieścił ją w miastach, i wprowadził do domów. (aż by się chciało napisać: "pod strzechy":) )

8. Mówił (mawiał) także, że nic nie wie. - masz tu acc. cum inf. (a.c.i.)

9. Sokrates może być słusznie (iure) naz(y)wany rodzicem (ojcem) filozofii.
Por.:
Socratem parentem dico - nazywam Sokratesa ojcem (acc. dupplex)
Socrates parens dicitur - nazywany jest Sokrates ojcem (nom. dupplex)
et eunt homines mirari alta montium, et ingentes fluctus maris, et latissimos lapsus fluminum, et Oceani ambitum, et gyros siderum, et relinquunt se ipsos, nec mirantur (S. Augustini Confessiones)
R. K. Miller
Senator
Posty: 309
Rejestracja: śr 18 kwie 2007, 15:34
Lokalizacja: Vereinigte Staaten von Groß-Österreich

Post autor: R. K. Miller »

2. Qui non solum hominum opinione, sed etiam oraculo Appolinis sapientissimus iudicatus est.

Został on (qui- tak lepiej po polsku) uznany za najmądrzejszego [człowieka] nie tylko w opinii ludzi (składniej po polsku: przez ludzi), ale także przez wyrocznię Apollina

4. arbitrati sunt- uznali, uważali - czas przeszły.

6. Itaque philosophia a Socrate de caelo devocata est, ut Cicero ait, et in urbibus collocata et in domos inducta (est).

Przeto filozofia została przez Sokratesa sprowadzona z nieba, jak powiedział Cyceron, umieszczona w maistach i wprowadzona do domów.

Uwaga- de ma także znaczenie "z": de caelo- z nieba.


7. Dobrze Ci się wydaje :).

8. Dicebat quoque scire se nihil. - konstrukcja ACI: Mówił także, że nic nie wie.

9. Socrates parens philosophiae iure dici protest.

iure- zgodnie z prawem, słusznie: Sokrates może być słusznie nazwany ojcem filozofii.


Ogólnie: Dobrze Ci idzie, efekty już są.
Bons fut li siecles al tens ancienor,
Quer feit i ert e justise et amor,
Si ert credance, dont or n’i at nul prot ;
Toz est mudez, perdude at sa color :
Ja mais n’iert tels com fut als ancessors.
Awatar użytkownika
mjs
Quaestor
Posty: 221
Rejestracja: śr 21 maja 2008, 00:57
Lokalizacja: terra Gothorum

Post autor: mjs »

No tak, w zdaniu nr 2 trzeba poprawić początek, tak jak to pokazał mój szanowny przedpiśca. :)
et eunt homines mirari alta montium, et ingentes fluctus maris, et latissimos lapsus fluminum, et Oceani ambitum, et gyros siderum, et relinquunt se ipsos, nec mirantur (S. Augustini Confessiones)
Lublana
Peregrinus
Posty: 11
Rejestracja: sob 30 sie 2008, 21:52

Post autor: Lublana »

Dziękuję:)
Awatar użytkownika
Martinus Petrus Garrulus
Proconsul
Posty: 2556
Rejestracja: ndz 19 lut 2006, 23:18
Lokalizacja: Kraków

Post autor: Martinus Petrus Garrulus »

o, to widzę, że po drzemce mej wszystko poprawione:)
Nulli parcit hiems, nullus quoque frigore gaudet,
donec Ver veniat nos foveant pueri!
ODPOWIEDZ