"Prawem życia jest walka..."

Pomoc w tłumaczeniu z języka polskiego na łacinę.
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

Powiem szczerze, że nie znam na tyle łaciny żeby w oryginale szukać tego. Poza tym nie wiem gdzie szukać...internet już przeglądam od jakiegoś czasu, ale jak widać z marnym skutkiem:(. Mysle, że moze zawodowy tłumacz by się tym zajął? Nie rozumiem też czemu nie mozna tego "Prawem..." przełożyć?
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Antrum Highmori
Civis Latinus
Posty: 37
Rejestracja: pn 23 kwie 2007, 19:19
Lokalizacja: Siedlce

Post autor: Antrum Highmori »

Średnio wierzę w ten łaciński oryginał, ale jeśli dobrze rozumiem sens polskiego tekstu, to ten oryginał wyglądałby jakoś tak:

Militia vitae ratio est, et dum pugnas, vincis
Awatar użytkownika
innuendo
Protector domesticus
Posty: 1691
Rejestracja: ndz 05 lut 2006, 23:05
Lokalizacja: Varsovia

Post autor: innuendo »

Zawodowy tłumacz? Zawodowy tłumacz łaciny? Nie ma takiego zawodu ;) To już zwykli filolodzy klasyczni Ci nie wystarczają?
I am raised up and I will not reject the flute,
O ruler of my mind. Look, he stirs me up,
Euoi, the ivy now whirls me round in Bacchic contest. -Sophocles
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

Zacznę od tego, że nie chciałam nikogo urazić. Nie znam sie na tłumaczeniach..bo to w ogóle nie moje klimaty. Niemniej jednak zależy mi na tłumaczeniu...nawet powiem, że bardzo {z reszta chyba widać:]}. Nie ważne kto mi to postara sie przełożyć..ważne żeby było poprawne. Natomiast tłumaczenie "Militia vitae ratio est, et dum pugnas, vincis" jest w porządku? i odzwierciedla pierwotne brzmienie wybranych przeze mnie słów?
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Awatar użytkownika
Martinus Petrus Garrulus
Proconsul
Posty: 2556
Rejestracja: ndz 19 lut 2006, 23:18
Lokalizacja: Kraków

Post autor: Martinus Petrus Garrulus »

Militare vitae ratio est et dum pugnas, vincis.

myślę, że militare byłoby lepsze

bo każdy języka ma inne reguły, ktoymi się posługuje, inne idiomy, nieco inne znaczenia słów takich jak np: prawo

można stanowić prawo (ius, lex), można je łamać i przestrzegać, ktos moze zgodnie z prawem się o coś ubiegać, może nie zgadaać się z prawem,

może mieć prawo kogoś zabić, sądzić, uwolnić etc... ale to juz nie: habeo ius lecz habeo potestatem... bo habeo ius to znaczy że: mam prawo - w sensie, że ustanowiłem jakieś prawo i je teraz mam ustanowione, np: tak jak mówią Żydzi wydając Chrystusa Płatowi: nos habemus legem, est secundum legem debet mori - my mamy prawo (ustawę prawną) i zgodnie z prawem musi on umrzeć. Ale Piłat mówi: Nescis quia potestatem habeo dimittere te et potestatem habeo crucifigere te? czyli: czy nie wiesz, że mam prawo (włądzę) uwolnić cię i ukrzyzować?

tak więc widzisz, że PRAWO w Rzymie miało trochę inne znaczenie i nie da się przetłumaczyć: prawem zycia jest... dosłownie uzywając słowa: prawo
Nulli parcit hiems, nullus quoque frigore gaudet,
donec Ver veniat nos foveant pueri!
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

Juz rozumiem..ze prawo ma wiele znaczeń i jest ciężko dosłownie to przełożyć. A jak to przetłumaczyć, żeby dało sie zachować sens wybranych przeze mnie słów? Tak żebym mogła z pełna świadomości sobie to wytatuować? i myśleć że to motto ma brzmienia takie jakie chciałam?
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

tak sobie myślę, że prawo występuje Tu w znaczeniu powinności, reguły czy czegoś w tym stylu.
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Antrum Highmori
Civis Latinus
Posty: 37
Rejestracja: pn 23 kwie 2007, 19:19
Lokalizacja: Siedlce

Post autor: Antrum Highmori »

Można też przełożyć symetrycznie: :)

Pugnare vitae ratio est et dum pugnas vincis
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

prosze o tłumacznie bo naprawde nie jestem w tym tak zaawansowana :P
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Antrum Highmori
Civis Latinus
Posty: 37
Rejestracja: pn 23 kwie 2007, 19:19
Lokalizacja: Siedlce

Post autor: Antrum Highmori »

W obu częściach wprowadziłem ten sam czasownik pugno, co powinno podkreślić sens.

Militare vitae ratio est et dum pugnas vincis - "zasadą życia jest wojowanie, i dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą"

Pugnare... - "zasadą życia jest walka i dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą".

Dlatego zaproponowałem pugnare zamiast militare, żeby nie mnożyć bytów ponad miarę ;)
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

Śmiem powiedzieć BOSKO. O to mi właśnie chodziło...a jak będzie Albo sobą albo niczym?? znaczy albo niczym to wiem że Aut nihil a pierwsza część?
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Awatar użytkownika
innuendo
Protector domesticus
Posty: 1691
Rejestracja: ndz 05 lut 2006, 23:05
Lokalizacja: Varsovia

Post autor: innuendo »

Można też, jeśli chodzi Ci o prawo jako powinność, dać po prostu

officium -> powinność
jest to powinność względem czegoś lub kogoś, np. Państwa, Boga etc
I am raised up and I will not reject the flute,
O ruler of my mind. Look, he stirs me up,
Euoi, the ivy now whirls me round in Bacchic contest. -Sophocles
Awatar użytkownika
Martinus Petrus Garrulus
Proconsul
Posty: 2556
Rejestracja: ndz 19 lut 2006, 23:18
Lokalizacja: Kraków

Post autor: Martinus Petrus Garrulus »

ja myslę, że officium by nie pasowało... bo to obowiązek, czyli: obowiązkiem, jaki powinno spełniać życie jest walka - tak więc zycie jest tylko walką

a tu chodzi o to, ze życie ma prawo walczyc zeby przetrwać, a nie: musi tylko walczyć i nic poza tym:) ale jeśli nie ma takiej potrzeby, to nie trzeba walczyć, a to officium vitae znaczyłoby, że zawsze trzeba walczyc i nic poza tym

to ratio też mi się nie podoba, bo znaczyłoby, że sensem życia jest walka...

a może: militare vitae est et dum pugnas, vincis - walka jest cechą życia...

co wy na to?
Nulli parcit hiems, nullus quoque frigore gaudet,
donec Ver veniat nos foveant pueri!
maja-918
Civis Latinus
Posty: 25
Rejestracja: śr 02 sty 2008, 00:26
Lokalizacja: Oława

Post autor: maja-918 »

Myślę, że jak na moje potrzeby to faktycznie cechą życia jest walka. Nie mniej jednak komuś mogą odpowiadać poprzednie przekłady :).
Proszę jeszcze o "Albo sobą, albo niczym":]
˙·٠•★ Maja ★•٠·˙
Awatar użytkownika
Martinus Petrus Garrulus
Proconsul
Posty: 2556
Rejestracja: ndz 19 lut 2006, 23:18
Lokalizacja: Kraków

Post autor: Martinus Petrus Garrulus »

ooo, to jest problem... jak ktoś wymysli, jak to przetłumaczyć, to dam mu jakąś nbagrodę :)

albo to: "być sobą" - ale tak bezosobowo :) bo mogę powiedzieć np: "memento te esse talem, ut sis" ale to chyba nie o to chodzi:)
Nulli parcit hiems, nullus quoque frigore gaudet,
donec Ver veniat nos foveant pueri!
ODPOWIEDZ