Czy gerundivum w składni ACI...

Problemy gramatyczne i ich rozwiązania.
sbsssj
Civis Latinus
Posty: 47
Rejestracja: śr 28 lip 2010, 15:36

Czy gerundivum w składni ACI...

Post autor: sbsssj »

Czy gerundivum w składni ACI można użyć jako części mowy równoważnej rzeczownikowi?
Awatar użytkownika
Flavius Aetius
Propraetor
Posty: 1115
Rejestracja: pt 28 kwie 2006, 22:23

Re: Czy gerundivum w składni ACI...

Post autor: Flavius Aetius »

Przykład?
Quod sis, esse velis, nihilque malis;
Summum nec metuas diem nec optes.
Marcus Valerius Martialis X, 47 12-13
sbsssj
Civis Latinus
Posty: 47
Rejestracja: śr 28 lip 2010, 15:36

Re: Czy gerundivum w składni ACI...

Post autor: sbsssj »

Itaque etsi summa difficultas faciendi pontis proponebatur propter latitudinem, rapiditatem altitudinemque fluminis, tamen id sibi contendendum aut aliter non traducendum existimabat.

Tutaj, jak rozumiem, 'esse' jest w domyśle. Ale nie wiem właśnie co z 'contendendum' i 'traducendum'. Czy występują tutaj konstrukcje ACI?

Nawiasem mówiąc, widzę też tutaj konstrukcje coniug. periphr. pass., ale chodzi mi tylko o ACI.
Awatar użytkownika
Flavius Aetius
Propraetor
Posty: 1115
Rejestracja: pt 28 kwie 2006, 22:23

Re: Czy gerundivum w składni ACI...

Post autor: Flavius Aetius »

Ach, Cezar, bodaj budowa mostu na Renie.
W podanym przykładzie mamy zarówno składnię a.c.i., jak c.p.p., jak słusznie zauważyłeś. Rzeczywiście, "esse" jest w domyśle. Mamy też podmiot - zaimek "id". W związku zgody pozostają z nim gerundiva "contendendum" i "traducendum", acc. sg. neutr. Tłumaczeni więc wygląda następująco: "Uważał jednak, że powinien do tego dążyć albo w ogóle nie przeprowadzać (wojska)."
Co do pierwotnego pytania, jak widać powyżej, gerundivum w konstrukcji a.c.i. nie ma wiele wspólnego z rzeczownikiem, spełnia zaś funkcję imiesłowu, tu w wyjątkowych okolicznościach z uwagi na konstrukcję c.p.p. Por. jednak przykład gerundiv. poza a.c.i. z ostatniego zdania I księgi "De bello Gallico":
(Caesar) ipse in citeriorem Galliam ad conventus agendos profectus est. - choć po łacinie wciąż jest to part. fut. pass., to po polsku oddajemy je jako: do przewodniczenia zgromadzeniom", a więc jako rzeczownik.
Quod sis, esse velis, nihilque malis;
Summum nec metuas diem nec optes.
Marcus Valerius Martialis X, 47 12-13
sbsssj
Civis Latinus
Posty: 47
Rejestracja: śr 28 lip 2010, 15:36

Re: Czy gerundivum w składni ACI...

Post autor: sbsssj »

No to teraz wszystko jasne. Dziękuję! :P
ODPOWIEDZ