jak to przełożyć zgrabnie na polski ?

[czakla]

Witam ,

jestem tu całkiem nowy i świeży. Uczę się sam łaciny. Pomoc forum jest mi potrzebna żeby jako tako posuwać się naprzód. Nie chcę żeby ktokolwiek za mnie robił lekcje szkolne , bo ich zwyczajnie nie ma .... .

W jednym z podręczników do nauki łaciny natknąłem się na zdanie z dzieła o stworzeniu świata - autora nie pamiętam.

Oto ono :

Hanc deus et melior litem nature diremit.

Wiadomo ,że hanc łączymy z litem . Ale gdzie tu miejsce na melior i natura - nie wiem.

Sądzę , że znajdzie się ktoś kto ładnie całość przetłumaczy za co już dziękuję.

Czakla

[A_Kornel]

Witam,
oto moje wypociny:
P. OVIDI NASONIS METAMORPHOSEON LIBER PRIMVS, versus XXI
Hanc deus et melior litem natura diremit.
Tenże spór Bóg, lub bardziej uprzejmie natura rozstrzygneli/ tenże spór rozstrzygneli Bóg oraz najlepsze co w naturze.
Ja nie będę ukrywał że Ovidiusz to raczej półeczka dla doświadczonego łacinnika aniżeli adepta liceum (jak ja). Sprawdziłem moje mądre książeczki i tu potrzebna jest mądrość ( ponieważ wersy 1-25 mówią o charmonii stworzenia... coś tam dalej.... o bóg-architekt itp.).

Tu potrzeba Liska.

PS. tutaj znalazłem taki oto przekład wersu 21
http://www.ap.krakow.pl/nkja/literature ... vidius.pdf
Boska siła natury ten spór rozstrzygnęła....

[Fluvius Magnus]

Ciekawe, ciekawe. Ja znalazłem takie cuda:

"But God, or Nature, while they thus contend,
To these intestine discords put an end"

"This conflict was ended by a god and a greater order of nature"

"This strife did God and Nature breake, and set in order streight."

"But God, or kindly Nature, ended strife"

Odrobinkę problematyczny wers

[A_Kornel]

Znalazłem fajny przekład (i chyba trzyma się kupy)
http://www.libertas.pl/poezja_0211.html

Hanc deus et melior litem natura diremit.
nam caelo terras et terris abscidit undas
Bóg i lepsza natura ten spór rozstrzygnęła;
(albowiem)]Niebo od ziemi, ziemię od wody odcięła;

ale mam wątpiliwości ponieważ:
deus et melior natura = bóg i lepsza natura - OK
diremit = (1 os. strona czynna, czas przeszły dokonany od dirimere) = podzielił, przeszkodził opóźnił
litem = 1 os, lp, czas teraźniejszy, sunjuncitvus od czasownika litāre) = [ make (acceptable) offering (to); obtain/give favorable omens from sacrifice] ja nawet nie wiem jak to przełożyć na polski...

Obawiam się iż dosłowne tłumaczenie tego fragmentu w ogóle nie jest możliwe, jedynie "domysły" na podstawie naszych "notatek" z liceum/studiów i tego co jest w necie.

A poza tym (jak mawiała moja magisterka) "poezja żądzi się swoimi prawami i ty Kornel nie zadawaj tyle pytań "

[Alopex Lagopus]

Hmm...
Owidiusz tutaj wkracza na szerokie wody filozofii, dlatego nie dziwcie się, Panowie, że interpretacja jest problematyczna... Od strony gramatycznej zdanie jest stosunkowo proste, zagwozdkę stanowić może tylko (w moim przekonaniu) jedno słowo. Ale po pewnych przemyśleniach i je można rozwiązać. Mówiąc jaśniej (i prozaiczniej):
hanc litem (tę sprawę) diremit (rozwiązał) deus et melior natura.

Pierwsza część jest zrozumiała - odnosi się do kilkunastu wersów z wcześniejszej części, w której Owidiusz opisuje chaos (jak chcą niektórzy: "nieogar"), jaki pierwotnie panował na ziemi. Pytanie brzmi: kto tego szlachetnego dzieła dokonał? Odpowiedź, jak widać, pojawia się w drugim członie zdania - i tutaj zaczyna się kwestia, na temat której można by napisać książkę...

Możliwe interpretacje gramatyczne są takie:
1. bóg i lepsza natura (czyt. lepszy stan rzeczy)
2. bóg czyli lepsza natura - et miałoby tu znaczenie sive, co według jednego z komentatorów się zdarza.
3. bóg, albo lepiej, natura (czyt. siła wyższa nad ludzi i bogów porządkująca kosmos) - melior w tym wypadku byłoby enallagą (przymiotnikiem w roli przysłówka).
4. boska potęga natury (p.w.) - w takim przypadku dopatrzyć by się tutaj należało hendiadysu.

Szczerze mówiąc, nie potrafię tego rozstrzygnąć - żeby odpowiedzieć na to pytanie, należałoby trochę bliżej przyjrzeć się temu, co Wygnaniec ma na myśli, gdy mówi o "bogu" i (zwłaszcza) o "naturze". Jak napisałem wyżej - w tym momencie problem nabiera charakteru filozoficznego, na podstawie fragmentu nic więcej nie wymodzimy.

Pytanie: jak bardzo czakli zależy na super dokładnym wyjaśnieniu tego ćwieka? A może w ramach ćwiczenia łaciny sam zechciałby się bliżej przyjrzeć problemowi?