Nie samym chlebem człowiek żyje

Pomoc w tłumaczeniu z łaciny na język polski.
Milonium
Peregrinus
Posty: 1
Rejestracja: śr 07 lip 2021, 17:33

Nie samym chlebem człowiek żyje

Post autor: Milonium »

Dzień dobry,
mam trudności z następującym zdaniem z Ewangelii wg św. Mateusza 4,4: "Non in solo pane vivit homo." Użycie in z ablatiwem nakazywałoby mi przetłumaczyć je jako "Nie w samym chlebie człowiek żyje". Nie znalazłem informacji świadczących o możliwości używania in w funkcji instrumentalis. Dlatego zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie, co mi w tym przekładzie umyka.
Awatar użytkownika
Alopex Lagopus
Praetor
Posty: 834
Rejestracja: czw 18 lis 2010, 18:35

Re: Nie samym chlebem człowiek żyje

Post autor: Alopex Lagopus »

Nie podejrzewam św. Hieronima o wierne trzymanie się zasad składniowych łaciny klasycznej. Nie zdziwiłbym się, gdyby należało rozpatrywać to miejsce jako kalkę z greki:
Οὐκ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος θεοῦ.
W tej wersji jest ἐπὶ z datywem, które można tłumaczyć np. przez zależność ('zależny od chleba') albo cel ('dla chleba'). Te użycia są wtórne względem podstawowego, lokatywnego ('przy', 'na' albo 'w'), któremu w łacinie odpowiada ... in :) Tu szukałbym dalszego ciągu rozwiązania zagadki.
Uwaga: Ponieważ liczba użytkowników, którzy nie czytają podstawowych założeń regulaminu, sukcesywnie wzrasta, posty szczególnie irytująco łamiące zasady będą kasowane. Bez względu na żadne płacze i protesty.
Pozdrawiam.
AL
ODPOWIEDZ