Apud Helvetios longe nobilissimus fuit et ditissimus Orgetorix. Is M. Messala, [et P.] M. Pisone consulibus regni cupiditate inductus coniurationem nobilitatis fecit et civitati persuasit ut de finibus suis cum omnibus copiis exirent: perfacile esse, cum virtute omnibus praestarent, totius Galliae imperio potiri. Id hoc facilius iis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur: una ex parte flumine Rheno latissimo atque altissimo, qui agrum Helvetium a Germanis dividit; altera ex parte monte Iura altissimo, qui est inter Sequanos et Helvetios; tertia lacu Lemanno et flumine Rhodano, qui provinciam nostram ab Helvetiis dividit.
U Helwetów długo najszlachetniejszym i najbogatszym był Orgetorix. Za czasów konsulów M. Mesali i M. Pizona, zwiedzony pokusą objęcia władzy, zawiązał spisek szlachty i przekonał społeczeństwo, by do końca swych dni buntowali się wszystkimi siłami; bowiem jest bardzo łatwe, skoro przewyższają męstwem wszystkich, zawładnąć całym państwem Gallów. Ten tym łątwiej ich przekonał, ponieważ byli otoczeni zewsząd naturą miejsca: z jednej strony najszerszą i największą rzeką Ren, która oddzieliła ziemie Helwetów od Germanów; z drugiej strony najwyższym szczytem Jura, który jest między Sekwanami a Helwetami: z trzeciej jeziorem Lemańskim i rzeką Rodan, która dzieliła naszą prowincję od Helwetów.
dziękuje:)
prosze o sprawdzenie tłumaczenia Cezara
prosze o sprawdzenie tłumaczenia Cezara
Cieszy mię ten rym: "Polak mądr po szkodzie";
Lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie,
Nową przypowieść Polak sobie kupi,
Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.
Jan Kochanowski
Lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie,
Nową przypowieść Polak sobie kupi,
Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.
Jan Kochanowski
"longe" oznacza tu chyba raczej wzmocniony superlativus - taki naj, naj, najszlachetniejszy i najbogatszy.Apud Helvetios longe nobilissimus fuit et ditissimus Orgetorix.
U Helwetów długo najszlachetniejszym i najbogatszym był Orgetorix.
"fines" tutaj jako "granice", "terytorium" - przekonał społeczność (chyba bardziej tu pasuje, jako społeczeństwo, aczkolwiek też nie wygląda zbyt dobrze:/), żeby opuścili swoje ziemie z całym wojskiem.(...) et civitati persuasit ut de finibus suis cum omnibus copiis exirent:
i przekonał społeczeństwo, by do końca swych dni buntowali się wszystkimi siłami.
nie "ten", tylko "do tego" - "id" to w końcu neutrumId hoc facilius iis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur:
Ten tym łątwiej ich przekonał, ponieważ byli otoczeni zewsząd naturą miejsca:
. natomiast dalej... można by chyba powiedzieć, że z każdej strony ograniczał ich charakter terenu.dalej - "dividit" odnosi się do teraźniejszości.
"mons" chyba jednak lepiej zostawić jako "górę" niż "szczyt".
[i](...)kiedy zaczęliśmy samodzielnie układać zdania po łacinie i stwierdziliśmy, że wykute prawidła gramatyczne jak pokorni niewolnicy spieszą obsługiwać nasze myśli, serca przepełniły się nam ogromną radością.[/i]