Genetivus partitivus

Problemy gramatyczne i ich rozwiązania.
occinella
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: pt 30 mar 2007, 22:15

Genetivus partitivus

Post autor: occinella »

Witam!
Mam pytanie:
Czy zdanie: "Homo omnium animalium sapientissimum est." jest poprawne?
Czy nie powinno być raczej sapientissimus?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
C. Iulius Aquilius
Senator
Posty: 320
Rejestracja: ndz 30 kwie 2006, 21:50
Lokalizacja: civitas Posnaniensis

Post autor: C. Iulius Aquilius »

Bardzo dobre pytanie. Wersja z neutrum jest zgodna z logiką języka polskiego, ale w łacinie trzeba tu chyba użyć masculinum.
Oremus et pro perfidis Judaeis: ut Deus et Dominus noster auferat velamen de cordibus eorum; ut et ipsi agnoscant Jesum Christum Dominum nostrum.
http://derepublica.blox.pl
occinella
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: pt 30 mar 2007, 22:15

Post autor: occinella »

Do tej pory też tak myślałam... W podręczniku jednak znalazłam taki przykład: Canis omnium animalium fidissimum est. Czyli przymiotnik nie został uzgodniony z formą canis... :?
Awatar użytkownika
Keraunos
Praetor
Posty: 859
Rejestracja: sob 07 sty 2006, 15:57
Lokalizacja: Chelad
Kontakt:

Post autor: Keraunos »

Powinno być sapientissimus.

Np. z Wilczyńskiego są takie przykłady:
Sapiens est omnium beatissimus.
Socrates omnium sapientissimus Apolonis oraculo iudicatus est.
Beatos in caelo Latine locuturos probabile
Ὁ βίος βραχύς, ἡ δὲ τέχνη μακρή

Mój blog:
http://keraunos-takiesobieprzemylenia.blogspot.com/
occinella
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: pt 30 mar 2007, 22:15

Post autor: occinella »

Czyli u Jurewicza, Winniczuk i Żuławskiej (podręcznik dla lektoratów) jest błąd? U nich "Canis................fidissimum est" (str.70)
Awatar użytkownika
Keraunos
Praetor
Posty: 859
Rejestracja: sob 07 sty 2006, 15:57
Lokalizacja: Chelad
Kontakt:

Post autor: Keraunos »

Niech się wypowie ktos kto się lepiej zna, ale myślę, że jest błąd.
Bo w tej samej książce jest:

str. 71
puer discipulorum diligentissimus
urbs omnium pulcherrima
Beatos in caelo Latine locuturos probabile
Ὁ βίος βραχύς, ἡ δὲ τέχνη μακρή

Mój blog:
http://keraunos-takiesobieprzemylenia.blogspot.com/
Awatar użytkownika
Celtis
Aedilis curulis
Posty: 779
Rejestracja: pn 28 sie 2006, 17:49
Lokalizacja: skądinąd

Post autor: Celtis »

chyba jednak nie błąd: - puer jest diligentissimus discipulorum, a discupulus ma ten sam rodzaj gramatyczny, więc wszystko się zgadza, natomiast w przypadku psa "fidissimum" chyba po prostu odnosi się do animal -> "omnium animalium (animal) fidissimum est".

tak samo u Pliniusza (IX, 20): "Velocissimum omnium animalium, non solum
marinorum, est delphinus (...)"
[i](...)kiedy zaczęliśmy samodzielnie układać zdania po łacinie i stwierdziliśmy, że wykute prawidła gramatyczne jak pokorni niewolnicy spieszą obsługiwać nasze myśli, serca przepełniły się nam ogromną radością.[/i]
occinella
Peregrinus
Posty: 8
Rejestracja: pt 30 mar 2007, 22:15

Post autor: occinella »

Celtis, czyli rodzaj przymiotnika uzgadniamy raczej z genetivem? To jednak mój problem nie był bezpodstawny...
Czy może znasz jakieś gramatyki łacińskie, które potwierdzilyby to zjawisko?
Dzięki za przykład z Pliniusza!
Biberius Vinius Mero
Tribunus militum
Posty: 113
Rejestracja: ndz 25 mar 2007, 14:41

Post autor: Biberius Vinius Mero »

Mam kontrprzykłady:

Catullus 4,1-2: phaselus ille quem uidetis hospites ait fuisse nauium celerrimus (nie: celerrima, sc. nauis)

Cicero de nat. deor. II, 130: Indus, qui est omnium fluminum maximus ... (nie: maximum, sc. flumen)

Więc uzgodnienie jest trochę po uważaniu. Ale np. to ostatnie (z Cycerona) gdyby było zdaniem prostym, chyba jednak lepiej brzmiałoby "Indus est omnium fluminum (flumen) maximum".
BVM
Awatar użytkownika
ini
Tribunus militum
Posty: 138
Rejestracja: pt 09 cze 2006, 12:39

Post autor: ini »

Ja tylko jedno dodam. W Jurewiczu jest dużo błędów. Raz na zajęciach analizowaliśmy podręczniki i wiele błedów znaleźliśmy u Jurewicza.
Si vis amari, ama
Awatar użytkownika
maurizia de sully
Quaestor
Posty: 236
Rejestracja: wt 31 paź 2006, 18:18
Lokalizacja: lutetia parisiorum

Post autor: maurizia de sully »

Occinello!

Jedno i drugie jest poprawne. Uzgadniasz przymiotnik z rzeczownikiem, do którego się stosuje, ale możesz też uzgodnić z rzeczownikiem domyślnym.
Homo est animalium sapientissimus, albo Homo est (animal) animalium sapientissimum.

Przyjrzyj się, jak to jest po polsku. Możesz napisać "człowiek jest najmądrzejszy ze wszystkich zwierząt", albo "człowiek to najmądrzejsze (zwierzę) ze wszystkich zwierząt".

Tak samo obie możliwości masz po łacinie :)
Biberius Vinius Mero
Tribunus militum
Posty: 113
Rejestracja: ndz 25 mar 2007, 14:41

Post autor: Biberius Vinius Mero »

ini pisze:Ja tylko jedno dodam. W Jurewiczu jest dużo błędów.
To może je wylicz.
BVM
ODPOWIEDZ