"Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść." To cytat z duchowego testamentu Benedykta XVI. Jak będzie to po łacinie?
A w 1 os. liczby mnogiej? - "Trwajmy mocni w wierze. Nie dajmy się zwieść/uwieść."
Wujek Google jest bezradny. Ja też.
BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
-
Alopex Lagopus
- Praetor
- Posty: 834
- Rejestracja: czw 18 lis 2010, 18:35
Re: BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
Spróbujmy tak:
Perseveremus firmi in fide nec usquam eludamur.
Chociaż brakuje mi trochę w tym zdaniu, komu/czemu mielibyśmy się dać zwieść.
Perseveremus firmi in fide nec usquam eludamur.
Chociaż brakuje mi trochę w tym zdaniu, komu/czemu mielibyśmy się dać zwieść.
Uwaga: Ponieważ liczba użytkowników, którzy nie czytają podstawowych założeń regulaminu, sukcesywnie wzrasta, posty szczególnie irytująco łamiące zasady będą kasowane. Bez względu na żadne płacze i protesty.
Pozdrawiam.
AL
Pozdrawiam.
AL
Re: BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
Mamy jednak tutaj dwa zdania.
1) "Trwajcie mocni w wierze." Udało mi się ustalić pochodzenie tego wezwania. To z 1 Kor 16,13 : "Czuwajcie, trwajcie mocno w wierze, bądźcie mężni i umacniajcie się!" co w przekładzie łacińskim jest tak: "Vigilate, state in fide, viriliter agite, et confortamini."
Nie wiem dlaczego w polskim przekładzie jest "trwajcie mocno w wierze" , natomiast w łacinie jest "state in fide", co dosłownie tłumaczy się "trwajcie w wierze"? Może dobrym tłumaczeniem byłoby: "State arcte in fide." ? A może: "Maneamum arcte in fide." A może: "Perseveremus firmi in fide." ?
W 1 os. liczby mnogiej brzmiałoby tak: "Stateamus arcte in fide." lub "Maneamus arcte in fide." ? No nie wiem? Ze względu na tekst biblijny raczej powinno być "State arcte in fide." oraz "Stateamus arcte in fide." Niestety, nie potrafię tego rozstrzygnąć.
2) "Nie dajcie się zwieść." To cytat z Hbr 13,9 : "Nie dajcie się zwieść rozmaitym i obcym naukom." , co przełożono: "Doctrinis variis et peregrinis nolite abduci." Czyli: "Nolite abduci." ? Coś mi tu nie pasuje. Nie zastosowałbym czasownika oszukiwać. Zwodzenie jest bliższe znaczeniowo uwiedzenia - seducere. A więc mogłoby to tak być napisane: "Ne simittis vos seduci." ? I odpowiednie w 1 os. l.mn. : "Ne simittis vos seduci."
Chyba tak.
Obstawiam zatem: "Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść." - "State arcte in fide. Ne simittis vos seduci." oraz "Trwajmy mocni w wierze. Nie dajmy się zwieść." - "Stateamus arcte in fide. Ne simittis nos seduci."
Ale pewny nie jestem.
1) "Trwajcie mocni w wierze." Udało mi się ustalić pochodzenie tego wezwania. To z 1 Kor 16,13 : "Czuwajcie, trwajcie mocno w wierze, bądźcie mężni i umacniajcie się!" co w przekładzie łacińskim jest tak: "Vigilate, state in fide, viriliter agite, et confortamini."
Nie wiem dlaczego w polskim przekładzie jest "trwajcie mocno w wierze" , natomiast w łacinie jest "state in fide", co dosłownie tłumaczy się "trwajcie w wierze"? Może dobrym tłumaczeniem byłoby: "State arcte in fide." ? A może: "Maneamum arcte in fide." A może: "Perseveremus firmi in fide." ?
W 1 os. liczby mnogiej brzmiałoby tak: "Stateamus arcte in fide." lub "Maneamus arcte in fide." ? No nie wiem? Ze względu na tekst biblijny raczej powinno być "State arcte in fide." oraz "Stateamus arcte in fide." Niestety, nie potrafię tego rozstrzygnąć.
2) "Nie dajcie się zwieść." To cytat z Hbr 13,9 : "Nie dajcie się zwieść rozmaitym i obcym naukom." , co przełożono: "Doctrinis variis et peregrinis nolite abduci." Czyli: "Nolite abduci." ? Coś mi tu nie pasuje. Nie zastosowałbym czasownika oszukiwać. Zwodzenie jest bliższe znaczeniowo uwiedzenia - seducere. A więc mogłoby to tak być napisane: "Ne simittis vos seduci." ? I odpowiednie w 1 os. l.mn. : "Ne simittis vos seduci."
Chyba tak.
Obstawiam zatem: "Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść." - "State arcte in fide. Ne simittis vos seduci." oraz "Trwajmy mocni w wierze. Nie dajmy się zwieść." - "Stateamus arcte in fide. Ne simittis nos seduci."
Ale pewny nie jestem.
-
Alopex Lagopus
- Praetor
- Posty: 834
- Rejestracja: czw 18 lis 2010, 18:35
Re: BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
Okej, skoro mamy punkt wyjścia, to go po prostu przetwórzmy gramatycznie.
W pierwszym przypadku, próbując dostosować tekst źródłowy gramatycznie do pierwszej osoby byłoby: stemus in fide. Czemu miałoby tu trafić arcte i czemu manere? W sumie pierwsze w łacinie kościelnej niesie ładunek emocjonalny 'gorliwości' i 'wielkiej chęci' (też 'wielkiego uczucia'), więc mógłbym się zgodzić, ale drugie? Manere to 'trwać' jako 'pozostawać w jakimś miejscu fizycznie', bliższym odpowiednikiem w polskim byłoby 'zwlekać'.
W drugim przypadku jest trochę gorzej, jeśli chodzi o odcienie znaczeniowe (oszukiwać/zwodzić/uwodzić) z tłumaczenia i konstrukcję prohibitywną. Gramatyczna adaptacja sprawia, że nie da się zastosować nolite. Zakaz byłby tu wyrażany przez konstrukcję z koniunktywem ne abducamus. Klasycznie chyba nawet lepiej przez ne abducerimus, jako wyrażenie zakazu ogólnego, ale łacina kościelna niekoniecznie szanuje takie subtelności podstawy. Nie znam prohibitywów z simittis. Nie ingeruję w warstwę leksykalną, bo przerzucanie tutaj pojęciowości polskiej na słowa łacińskie jest drogą donikąd (przy stare to dobrze widać - 'trwanie' jest pochodną czynnością 'stania w miejscu', które ma sporo innych przetworzeń i konotacji).
I nadal utrzymuję, że bardziej w stylu łacińskim jest rozpatrywanie tych dwu zdań jako spojone przez nec (może nawet lepiej neque).
Czyli: Stemus in fide nec abducamus.
W pierwszym przypadku, próbując dostosować tekst źródłowy gramatycznie do pierwszej osoby byłoby: stemus in fide. Czemu miałoby tu trafić arcte i czemu manere? W sumie pierwsze w łacinie kościelnej niesie ładunek emocjonalny 'gorliwości' i 'wielkiej chęci' (też 'wielkiego uczucia'), więc mógłbym się zgodzić, ale drugie? Manere to 'trwać' jako 'pozostawać w jakimś miejscu fizycznie', bliższym odpowiednikiem w polskim byłoby 'zwlekać'.
W drugim przypadku jest trochę gorzej, jeśli chodzi o odcienie znaczeniowe (oszukiwać/zwodzić/uwodzić) z tłumaczenia i konstrukcję prohibitywną. Gramatyczna adaptacja sprawia, że nie da się zastosować nolite. Zakaz byłby tu wyrażany przez konstrukcję z koniunktywem ne abducamus. Klasycznie chyba nawet lepiej przez ne abducerimus, jako wyrażenie zakazu ogólnego, ale łacina kościelna niekoniecznie szanuje takie subtelności podstawy. Nie znam prohibitywów z simittis. Nie ingeruję w warstwę leksykalną, bo przerzucanie tutaj pojęciowości polskiej na słowa łacińskie jest drogą donikąd (przy stare to dobrze widać - 'trwanie' jest pochodną czynnością 'stania w miejscu', które ma sporo innych przetworzeń i konotacji).
I nadal utrzymuję, że bardziej w stylu łacińskim jest rozpatrywanie tych dwu zdań jako spojone przez nec (może nawet lepiej neque).
Czyli: Stemus in fide nec abducamus.
Uwaga: Ponieważ liczba użytkowników, którzy nie czytają podstawowych założeń regulaminu, sukcesywnie wzrasta, posty szczególnie irytująco łamiące zasady będą kasowane. Bez względu na żadne płacze i protesty.
Pozdrawiam.
AL
Pozdrawiam.
AL
Re: BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
Dziękuję za rzeczowy wywód. Owo "arcte" wstawiłem "na czuja" i oto okazuje się, że całkiem dobrze wzmacnia przekaz.
"Stemus arcte in fide neque abducamus." - brzmi dobrze.
Mam jednak następującą prośbę. Mianowicie "Trwajcie mocni w wierze" oraz "Nie dajcie się zwieść" pochodzą z dwóch różnych źródeł Nowego Testamentu. Wstawienie kropki po "fide" zmienia jednak znaczenie obu zdań.
Czy jest możliwa konstrukcja z dwóch oddzielnych zdań tak, aby utrzymać znaczenie "Trwajmy mocno w wierze. Nie dajmy się zwieść." ?
"Stemus arcte in fide neque abducamus." - brzmi dobrze.
Mam jednak następującą prośbę. Mianowicie "Trwajcie mocni w wierze" oraz "Nie dajcie się zwieść" pochodzą z dwóch różnych źródeł Nowego Testamentu. Wstawienie kropki po "fide" zmienia jednak znaczenie obu zdań.
Czy jest możliwa konstrukcja z dwóch oddzielnych zdań tak, aby utrzymać znaczenie "Trwajmy mocno w wierze. Nie dajmy się zwieść." ?
-
Alopex Lagopus
- Praetor
- Posty: 834
- Rejestracja: czw 18 lis 2010, 18:35
Re: BXVI: Trwajcie mocni w wierze. Nie dajcie się zwieść.
Konstrukcja jest jak najbardziej możliwa, ma wpływ jedynie na walor stylistyczny zdania (staje się mało "łacińskie"). Wtedy tylko spójnik nec || neque zamieniamy na pojedynczy wykładnik zakazu ne.
Stemus (arcte) in fide. Ne abducamus.
Uwaga: Ponieważ liczba użytkowników, którzy nie czytają podstawowych założeń regulaminu, sukcesywnie wzrasta, posty szczególnie irytująco łamiące zasady będą kasowane. Bez względu na żadne płacze i protesty.
Pozdrawiam.
AL
Pozdrawiam.
AL