Fragment Thiethmara

[Florian]

Jest takie zdanie:Cesar autem ad Citicensem(Żytyce) perveniens urbem, a secundo Hugone,eiusdem sedis provisori tercio,ut decuit imperatori,suscipitur.
Słówka:
cesar-cesarz
autem-zaś
perveniens-partc.pres od pervenio
urbem-acc. do urbs
secundo-nie wiem do końca ale chyba od secundus,a,um-sprzyjający,towarzyszący lub wedle,według
eiusdem-od is,ae,id,gen.pl
sedis-sedes,is-miejsce ale również tron
provisori-provisor,is-przewidujący,dbający,
tercio-trzeci
decuit-decuo-godnie,stosownie
imperatori-imperator-cesarz
suscipitur-suscipio-wiele znaczeń tu podejmować.
Zygmunt Jedlicki tłumaczy to następująco:Kiedy cesarz przybył do Żytyc,przyjął go w godny sposób trzeci z kolei biskup tej diecezji Hugo.
Rozumiem początek:Cesar autem ad Citicensem perveniens urbem(Gdy cesarz przybył do Żytyc) oraz ut decuit imperatori suscipitur(przyjął go w godny sposób-oczywiśćie tu jeż przygładzone bo dosłownie to chyba będzie -jak godzi się cesarzowi został przyjęty).Ale czy ktoś mi potrafi wytłumaczyć w jaki sposób Jedlicki tłumaczył zwrot:a secundo Hugone,euisdem sedis provisori tercio?

[mjs]

Cesar autem ad Citicensem(Żytyce) perveniens urbem, a secundo Hugone,eiusdem sedis provisori tercio,ut decuit imperatori,suscipitur.

Dosłownie można by chyba tak to ująć:
Cesarz zaś, przybywający do miasta Żytyce, jest podejmowany* przez drugiego** Hugona, tejże stolicy*** trzeciego zarządcę****.

* Z. Jedlicki słusznie zamienia to w czas przeszły, bo jest to tzw. praesens historicum, czyli czas teraźniejszy użyty w celu ożywienia opowiadania, ale dotyczący wydarzeń przeszłych

** w dziele Thietmara jest wzmianka o jakimś pierwszym Hugonie:

Temporibus hiis ecclesia Citicensis a Boemiorum exercitu, Dedi duce, capta est et depredata, Hugone primo tunc episcopo hinc effugato

zob. link do samej kroniki:
http://www.documentacatholicaomnia.eu/3 ... copus.html

*** sedes oznaczało w okresie poklasycznym także stolicę (siedzibę) biskupią (por. współczesne Sedes Apostolica na oznaczenie [jedynej na Zachodzie] Stolicy Apostolskiej, czyli siedziby apostolskiej, tj. Rzymu)

**** zamiast przymiotnikowego "dbający" dałem "zarządcę", nie umiem znaleźć lepszego rzeczownika po polsku

[Florian]

Dzięki teraz wszystko się zgadza.W tekście tłumaczonym przez Jedlickiego jest Hugon II,nie przyszło mi do głowy,że Thiethmar by napisał secundo Hugon:)Dzięki również za wytłumaczenie provisori.Można tak faktycznie zrozumieć.Sedes rozumiałem,że chodzi o stolicę biskupią.Jeszcze raz dzięki

[mjs]

Dzięki teraz wszystko się zgadza.W tekście tłumaczonym przez Jedlickiego jest Hugon II,nie przyszło mi do głowy,że Thiethmar by napisał secundo Hugon:)Dzięki również za wytłumaczenie provisori.Można tak faktycznie zrozumieć.Sedes rozumiałem,że chodzi o stolicę biskupią.Jeszcze raz dzięki

Nie ma sprawy, dopowiem tylko jeszcze jedno.
Thietmar napisał "a secundo Hugone", bo:
secundus Hugo = drugi Hugon (nom.) ----> secundo Hugone (abl.)
(po "a" stoi ablativ)

[Martinus Petrus Garrulus]

1. cesarz przybywając
2. zjedliście: ut decuit imperatori - jak przystało władcy