Tekst z olimpiady - bardzo proszę o pomoc!

Pomoc w tłumaczeniu z łaciny na język polski.
Aeterna88
Peregrinus
Posty: 4
Rejestracja: pn 22 sty 2007, 12:00
Lokalizacja: Zabrze
Kontakt:

Tekst z olimpiady - bardzo proszę o pomoc!

Post autor: Aeterna88 »

Bardzo prosiłabym o sprawdzenie tłumaczenia poniższego tekstu tekstu (i o nie krzywienie się, z powodu ilości błedów ;) ).
Niestety części ostatniego zdania zupełnie nie potrafię "rozgryźć"... Byłoby miło, gdyby ktoś szczególnie w tym miejscu podał pomocną dłoń :)

Tekst oryginalny:

De Marco Porcio Catone.

Omnes patricios plebeiosque nobilissimarum familiarum M. Porcius longe anteibat. In hoc uiro tanta uis animi ingeniique fuit, ut quocumque loco natus esset, fortunam sibi ipse facturus fuisse uideretur. Nulla ars neque priuatae neque publicae rei gerendae ei defuit; urbanas rusticasque res pariter callebat. Ad summos honores alios scientia iuris, alios eloquentia, alios gloria militaris prouexit: huic uersatile ingenium sic pariter ad omnia fuit, ut natum ad id unum diceres, quodcumque ageret: in bello manu fortissimus multisque insignibus clarus pugnis, idem postquam ad magnos honores peruenit, summus imperator, idem in pace, si ius consuleres, peritissimus, si causa oranda esset, eloquentissimus, nec is tantum, cuius lingua uiuo eo uiguerit, monumentum eloquentiae nullum exstet: uiuit immo uigetque eloquentia eius sacrata scriptis omnis generis.
T. Livius Ab Urbe condita liber, XXXIX 40

Moje "tłumaczenie": :oops:

O Marku Porcjuszu Katonie

Marek Porcjusz długo przewyższał wszystkich patrycjuszy i plebejuszy najznakomitszych rodzin. W mężu tym była tak wielka siła ducha i intelekt, że zdaje się, iż w jakimkolwiek miejscu byłby urodzony, sam sobie kreowałby los. Nie zaniedbywał żadnej umiejętności, ani wypełniania spraw prywatnych, ani publicznych. Tak samo znał się na sprawach miejskich i wiejskich. Do najwyższych zaszczytów wynosi innych znajomość prawa, innych elokwencja, innych sława wojskowa. Ten miał tak żywy umysł na równi do wszystkiego, że mówiło się, iż urodzony był do tego jednego, cokolwiek czyniłby: tenże w czasach wojny najdzielniejszy i zdobiący wiele słynnych bitew, kiedy doszedł do wielkich zaszczytów, był najwyższym wodzem; tenże w czasach pokoju, jeżeli ustanawiałbyś prawo, był najbieglejszy, a jeśli sprawa była broniona, najbardziej elokwentny ………………. (?)
(…)żyje, co więcej – kwitnie, po uwiecznieniu jego wymowności w pismach wszystkich rodzajów.


Będę bardzo wdzięczna za jakąkolwiek pomoc.
Pozdrawiam,
Aeterna :)
Aeterna88
Peregrinus
Posty: 4
Rejestracja: pn 22 sty 2007, 12:00
Lokalizacja: Zabrze
Kontakt:

Post autor: Aeterna88 »

Mam nadzieje, że ktokolwiek - choćby pobieżnie - rzuci na to okiem. Bo tlumaczenie musi być gotowe na jutro... A ja już zrezygnowana jestem :(
Awatar użytkownika
Gustavus
Peregrinus
Posty: 6
Rejestracja: sob 27 sty 2007, 23:36
Lokalizacja: Olsztyn

Post autor: Gustavus »

Salve,

ja osobiście przetłumaczyłbym to tak, ale też nie jestem zbyt pewny tego fragmentu z pytajnikiem...

O Marku Porcjuszu Katonie

Marek Porcjusz zdecydowanie przewyższał wszystkich patrycjuszy i plebejuszy najznakomitszych rodzin. Była w tym mężu tak wielka siła ducha i intelektu, że – zdaje się – niezależnie, gdzie byłby się urodził, sam ukształtowałby swój los. Nie brakowało mu żadnej umiejętności, ani w wypełnianiu spraw prywatnych, ani publicznych. Znał się tak samo na sprawach miejskich i wiejskich. Jednych wynosi do najwyższych zaszczytów znajomość prawa, innych sztuka wymowy, [jeszcze] innych sława wojenna. Jego umysł nadawał się do wszystkiego tak dalece, iż rzekłbyś, że cokolwiek by czynił – do tego jednego właśnie został zrodzony; on to, podczas wojen – najdzielniejszy, ozdoba wielu bitew – doszedł później do wielkich godności, był [mianowicie] najwyższym wodzem; on to, w czasach pokoju, gdybyś prowadził sprawę sądową, był najbieglejszy, a w prezentacji sprawy – najbardziej elokwentny; i nie tylko stanowi on, którego krasomówstwo słynęło za jego życia, istny pomnik właściwej sztuki wymowy; on żyje, co więcej – kwitnie, po uwiecznieniu tej [jego] sztuki we wszelkiego rodzaju pismach.


Vale,
Gustavus
ut melius quidquid erit, pati...
Aeterna88
Peregrinus
Posty: 4
Rejestracja: pn 22 sty 2007, 12:00
Lokalizacja: Zabrze
Kontakt:

Post autor: Aeterna88 »

Dziękuję bardzo za pomoc! :)
I pozdrawiam serdecznie,
Aeterna.
Awatar użytkownika
Gustavus
Peregrinus
Posty: 6
Rejestracja: sob 27 sty 2007, 23:36
Lokalizacja: Olsztyn

Post autor: Gustavus »

Zapytałem dla pewności łacinniczki i potwierdziła słuszność moich podejrzeń, zatem powyższe tłumaczenie jest OK. :)

Vale,
Gustavus
ut melius quidquid erit, pati...
ODPOWIEDZ