acc od vulgus; odmiana vulgus

[yanaz]

Czemu accusativus od vulgus to vulgus nie vulgum?
Wg deklinacji II r. męskiego na -us powinno być vulgum. W słowniku jest napisane, że ma rodzaj nijaki, ale internetowy podręcznik z którego korzystam mówi tylko o odmianie w deklinacji II r.męskiego na -us, r. męskiego na -er i r. nijakiego na -um. Jak się odmienia rzeczowniki rodzaju nijakiego na -us?
Z góry dziękuję za pomoc.

[Alopex Lagopus]

Poniekąd sam odpowiedziałeś sobie na to pytanie: ponieważ vulgus jest rodzaju nijakiego, a w odmianie neutrów indoeuropejskich obowiązuje zasada homonimii form mianownika, biernika i wołacza (por. np. gr. τό ᾠόν, pol. jajko). Tzn. w tych językach, w których rodzaj nijaki się zachował...
No tak, podręczniki zazwyczaj skupiają się na formach systemowych, nie wyjątkowych, a takich łacina też ma nadspodziewanie sporo. Vulgus (lub w starszej formie volgus) będzie się odmieniało jak zwykłe neutrum drugiej deklinacji, z wyjątkiem jedynie tych form N-A-V. W liczbie mnogiej powinno być natomiast bez niespodzianek: vulga, vulgorum itd. Piszę "powinno być", ponieważ to tylko teoria przygotowana przez gramatyków na potrzeby podręczników: w tekstach się vulgus pojawia się tylko w liczbie pojedynczej (przynajmniej ja innych nie znalazłem... może w inskrypcjach gdzieś jest?). Analogicznym przypadkiem w łacinie jest virus 'trucizna' (też neutrum drugiej deklinacji mimo pozornie męskiej końcówki). Oba wyrazy zdarzają także w pisowni z końcówką -um, zwłaszcza w tekstach starszych (np. Akcjusz) lub późnych (np. Scriptores Historiae Augustae) - w klasycznej łacinie jeśli już są, to wprowadzają jakiś odcień stylistyczny (np. jako archaizmy). Podobnie będą się też odmieniać niektóre rzeczowniki zapożyczone z greki, np. pelagus (pelagos) 'morze'.