wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Pomoc w tłumaczeniu z języka polskiego na łacinę.
klator
Peregrinus
Posty: 3
Rejestracja: pt 15 mar 2013, 16:27

wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: klator »

Witam, chciałbym was prosić o pomoc w przetłumaczeniu, a właściwie w przerobieniu łacińskiego zwrotu Horacego "exegi monumentum aere perennius", w wolnym tłumaczeniu znaczy wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu, chciałbym zmienić to na czas przyszły i teraźniejszy (1.wybuduje pom... 2.buduje pom...). Nie znam się na łacinie, próbuje to za pomocą internetu przetłumaczyć od blisko dwóch tygodni, ale niestety do niczego nie doszedłem :cry: w końcu znalazłem to forum.
Mam nadzieje, że dla ekspertów z tego forum nie będzie to problem.
(jeśli zły dział to przepraszam, ale wydał mi się najodpowiedniejszy)
Awatar użytkownika
Flavius Aetius
Propraetor
Posty: 1115
Rejestracja: pt 28 kwie 2006, 22:23

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: Flavius Aetius »

Praes. - exigo monumentum
Fut. - exigam monumentum
Quod sis, esse velis, nihilque malis;
Summum nec metuas diem nec optes.
Marcus Valerius Martialis X, 47 12-13
klator
Peregrinus
Posty: 3
Rejestracja: pt 15 mar 2013, 16:27

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: klator »

dziękuje bardzo za pomoc
prosiłbym jeszcze kogoś o potwierdzenie, bo ma być to część tatuażu, a nie chce mieć błędu,
lepiej zawsze sprawdzić 2-3 razy niż potem żałować całe życie :P
Awatar użytkownika
Alopex Lagopus
Praetor
Posty: 834
Rejestracja: czw 18 lis 2010, 18:35

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: Alopex Lagopus »

Potwierdzam.
(jakkolwiek przestaje to w takim kształcie pełnić funkcję części wiersza)
Uwaga: Ponieważ liczba użytkowników, którzy nie czytają podstawowych założeń regulaminu, sukcesywnie wzrasta, posty szczególnie irytująco łamiące zasady będą kasowane. Bez względu na żadne płacze i protesty.
Pozdrawiam.
AL
klator
Peregrinus
Posty: 3
Rejestracja: pt 15 mar 2013, 16:27

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: klator »

wiem, że przestaje, nie ma to być cytat, ale motto podparte cytatem, dziękuje bardzo za pomoc :)
sm
Civis Romanus
Posty: 84
Rejestracja: sob 12 wrz 2009, 13:28

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: sm »

A w którym słowniku można znaleźć znaczenie exigo jako budować? W przypadku exegi monumentum, chodzi o ukończenie trójksięgu. Użycie tego czasownika w praesens wydaje mi się bezsensowne (w tym przypadku).

Odnośnie do tematu wątku, to warto zwrócić uwagę na zmiany czasów, ale w samej pieśni.
Awatar użytkownika
A_Kornel
Aedilis plebeius
Posty: 568
Rejestracja: pn 07 mar 2011, 09:18

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: A_Kornel »

sm pisze:A w którym słowniku można znaleźć znaczenie exigo jako budować? W przypadku exegi monumentum, chodzi o ukończenie trójksięgu. Użycie tego czasownika w praesens wydaje mi się bezsensowne (w tym przypadku).

Odnośnie do tematu wątku, to warto zwrócić uwagę na zmiany czasów, ale w samej pieśni.
exigo per se znaczy wypędzać, wypchnąć.
Znaczenie "ukończyć" , doprowadzić do końca - albo czas przeszły strona czynna lub bierna.
4. To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing (poet. and in post-Aug. prose): “exegi monumentum aere perennius,” Hor. C. 3, 30, 1: “opus,” Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871: “exactus tenui pumice versus eat,” Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637: “commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,” Quint. 10, 7, 30: “eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,” to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—

“exegi monumentum aere perennius,” Hor. C. 3, 30, - doprowadziłem do końca/ ukończyłem (dzieło) będące mym pomnikiem które trwalsze niźli spiż.
Wznoszę pomnik - ja spotkałem się z określeniami monumentum facere/ aedificare (w znaczeniu konstrukcyjnym) lub ponere (w znaczenia stawiania pomnika ku czyjeś czci/pamięci).

militibus monumentum fieri quam amplissimum, Cic. Phil. 14, 12 :
M.P. — Monumentum Posuit
H.M.F.F. — Hoc Monumentum Fieri Fecit
Nie bierz życia zbyt poważnie i tak nie wyjdziesz z niego z życiem. - Kin Hubbard
Don't stop when you're tired, stop when you're done - Johnny Sins
sm
Civis Romanus
Posty: 84
Rejestracja: sob 12 wrz 2009, 13:28

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: sm »

A_Kornel pisze: exigo per se znaczy wypędzać, wypchnąć.
Znaczenie "ukończyć" , doprowadzić do końca - albo czas przeszły strona czynna lub bierna.
4. To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing (poet. and in post-Aug. prose): “exegi monumentum aere perennius,” Hor. C. 3, 30, 1: “opus,” Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871: “exactus tenui pumice versus eat,” Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637: “commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,” Quint. 10, 7, 30: “eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,” to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—

“exegi monumentum aere perennius,” Hor. C. 3, 30, - doprowadziłem do końca/ ukończyłem (dzieło) będące mym pomnikiem które trwalsze niźli spiż.
Wznoszę pomnik - ja spotkałem się z określeniami monumentum facere/ aedificare (w znaczeniu konstrukcyjnym) lub ponere (w znaczenia stawiania pomnika ku czyjeś czci/pamięci).

militibus monumentum fieri quam amplissimum, Cic. Phil. 14, 12 :
M.P. — Monumentum Posuit
H.M.F.F. — Hoc Monumentum Fieri Fecit
O tym pisałem.

Exigo monumentum/exigam monumentum wydaję mi się, że można powiedzieć w ostatniej fazie rzeczonego wznoszenia. Ja bym to przetłumaczył jako: kończę i skończę, a gdybym chciał przetłumaczyć zwrot "wznoszę monument", użyłbym innego czasownika.
Awatar użytkownika
A_Kornel
Aedilis plebeius
Posty: 568
Rejestracja: pn 07 mar 2011, 09:18

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: A_Kornel »

sm pisze:
O tym pisałem.

Exigo monumentum/exigam monumentum wydaję mi się, że można powiedzieć w ostatniej fazie rzeczonego wznoszenia. Ja bym to przetłumaczył jako: kończę i skończę, a gdybym chciał przetłumaczyć zwrot "wznoszę monument", użyłbym innego czasownika.
Ja wiem że o tym pisałeś - dlatego się ustosunkowałem i podzieliłem twoją wątpliwość iż "exigo monumentum" nie za bardzo pasuje do określenia "wznoszę pomnik". Ponadto Lisek również zauważył że "przestaje to pełnić funkcję wiersza". Fluwiusz natomiast podał autorowi postu formę teraźniejszą i przyszłą z czystej kurtuazji i grzeczności, albowiem o to prosił autor postu. Zapewniam ciebie iż ani Lisek ani Fluwiusz nie są ignorantami w dziedzinie łaciny.

Jeżeli szukamy frazy "wznoszę pomnik" można by w ostateczności również użyć czasownika ērĭgō
B. In partic.
1. To build, construct, erect (rarely): “turres,” Caes. B. C. 1, 26, 1: “saxeas turres,” Flor. 3, 2 fin.: “quis totidem erexit villas,” Juv. 1, 94. —

Pozdrawiam.
Nie bierz życia zbyt poważnie i tak nie wyjdziesz z niego z życiem. - Kin Hubbard
Don't stop when you're tired, stop when you're done - Johnny Sins
sm
Civis Romanus
Posty: 84
Rejestracja: sob 12 wrz 2009, 13:28

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: sm »

A_Kornel pisze: Ja wiem że o tym pisałeś - dlatego się ustosunkowałem i podzieliłem twoją wątpliwość iż "exigo monumentum" nie za bardzo pasuje do określenia "wznoszę pomnik". Ponadto Lisek również zauważył że "przestaje to pełnić funkcję wiersza". Fluwiusz natomiast podał autorowi postu formę teraźniejszą i przyszłą z czystej kurtuazji i grzeczności, albowiem o to prosił autor postu. Zapewniam ciebie iż ani Lisek ani Fluwiusz nie są ignorantami w dziedzinie łaciny.

Jeżeli szukamy frazy "wznoszę pomnik" można by w ostateczności również użyć czasownika ērĭgō
B. In partic.
1. To build, construct, erect (rarely): “turres,” Caes. B. C. 1, 26, 1: “saxeas turres,” Flor. 3, 2 fin.: “quis totidem erexit villas,” Juv. 1, 94. —

Pozdrawiam.
Wiem, że nie są. Pytaniem raczej było skierowane do twórcy wątku. Odpowiedzi były bardzo profesjonalne. Komentarz napisałem, żeby "coś się działo" na forum i mam nadzieję, że coś wniosłem do tematu. Ogólnie to podziwiam wiedzę osób, które tutaj piszą.

pozdrawiam :)
Awatar użytkownika
A_Kornel
Aedilis plebeius
Posty: 568
Rejestracja: pn 07 mar 2011, 09:18

Re: wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu - zmiana czasu

Post autor: A_Kornel »

sm pisze: Wiem, że nie są. Pytaniem raczej było skierowane do twórcy wątku. Odpowiedzi były bardzo profesjonalne. Komentarz napisałem, żeby "coś się działo" na forum i mam nadzieję, że coś wniosłem do tematu. Ogólnie to podziwiam wiedzę osób, które tutaj piszą.

pozdrawiam :)
Obawiam się że twórca wątku tu raczej nie zajrzy, prędzej spodziewałbym się zobaczyć zdjęcie tatuażu EXIGO MONUMENTUM (napisane gotycką czcionką) na portalu społecznościowym z komentarzem "Jo ziomy popa na mój kozacki sznyt. To znaczy po łacinie 'wznosze sobie pomnik' :twisted:
Z mojej strony cieszę się że poruszyłeś tą kwestię
1) prowokuje do myślenia i szukania rozwiązań problemu
2) obnaża słabości polskich podręczników od języka polskiego (jedno tłumaczenie bez odnośników "co podmiot liryczny faktycznie pragnął wyraźić")
3) Ukazuje potęga internetu i stronek oferujących tłumaczenia przysłów i cyctatów łacińskich przy jednoczesnym obnażeniu bezgranicznej wiary ludzi w to co w nim zawarte.

Pozdrawiam.
Nie bierz życia zbyt poważnie i tak nie wyjdziesz z niego z życiem. - Kin Hubbard
Don't stop when you're tired, stop when you're done - Johnny Sins
ODPOWIEDZ